محمدحسین معصومیان - کارشناس ارشد و مهندس بازرس فنی، شرکت پایانههای نفتی ایران
حبیب ا... سهامی - عضو هیات علمی دانشگاه مالک اشتر، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
سیدمصطفی مهدوی - کارشناس ارشد مهندسی خوردگی فلزات، شرکت پایانههای نفتی ایران

تجربه حاصل از جنگ تحمیلی و خسار تهای ناشی از تهاجم های هوایی و زمینی دشمن به تاسیسات صنعت نفت، گاز و پتروشیمی به ویژه پایانه نفتی خارگ ضرورت توجه به تحکیم تاسیسات و دفاع موثر از آنها را بیش از پیش برجسته نمود. هرچند کارشناسان و کارکنان صنعت نفت پس از حمله های دشمن، با بازسازی تاسیسات، مدار تولید را فعال کردند اما از همان سالها لزوم توجه به عوامل مهم پدافندی (پدافند عامل و غیر عامل) مورد توجه مدیران صنعت نفت قرار گرفت تا جایی که هم اکنون این مهم برای کاهش آسیبپذیری نیروی انسانی و تجهیزات حساس این صنعت عظیم و گسترده به یک موضوع بنیادی تبدیل شده و در اولویت کار وزارت نفت قرار گرفته است. فرایند اصلی در این تحقیق شامل تجزیه و تحلیل تهدیدات، تجزیه و تحلیل آسیب پذیری ها، اقدامات پدافندغیرعامل جهت مقابله باتهدیدات وارایه راهکارهای کاهش آسیبپذیری میباشد. تجزیه و تحلیل تهدیدات شامل مطالعه منابع شناسایی تهدیدات، مطالع ه انواع تهدیدات و مطالعه احتمال وقوع این تهدیدات میگردد. تجزیه و تحلیل آسیبپذیریها موجب میگردد تا نقاط ضعف موجود در یک سیستم که نیروهای مهاجم می توانند مورد بهره برداری قرار دهد، شناسایی گردند. بسته به میزان احتمال وقوع تهدیدات و همچنین میزان آسیبپذیریها، اقدامات متقابل امنیتی و دفاعی مختلفی را می توان پیشنهاد داد تا امنیت تاسیسات نفتی را بهبود بخشید. در این تحقیق از مدل تحلیل ریسک استفاده شده است. پرسشنامههایی بین جامعه آماری توزیع گردید. پرسشنامه اول به منظور تعیین تهدیدات احتمالی که پایانه نفتی خارگ را تهدید میکنند و همچنین مشخص نمودن ضریب اهمیت نسبی این تهدیدات و پرسشنامه دوم نیز به منظور استخراج تهدیدات اصلی و نیز میزان تاثیر این تهدیدات بر بخشهای مختلف پایانه نفتی خارگ تهیه و توزیع گردید. در این پرسشنامه اهداف بالقوه در پایانه نفتی خارگ در برابر انواع تهدیداتی که در پرسشنامه اول، خبرگان اهمیت آن را ذکر نمودهاند ، در معرض آرای جامعه آماری قرارگرفت. در ادامه با استفاده از خروجی نرم افزارSPSS که از طریق تجزیه و تحلیل پرسشنامهها صورت گرفت و پس از جم ع آوری پرسشنامه ها، راهکارهای دفاع غیر عامل انتخاب می گردد.

پایانه نفتی خارگ، اسکلههای بارگیری مواد نفتی، آسیب پذیری، تهدیدات، دفاع غیرعامل