حسن احمدی - دکترای عمران،عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد رودهن
مهدی نعمتی - دانشکده مهندسی عمران،واحد رودهن،دانشگاه آزاد اسلامی،رودهن،ایران

کلیه سد ها دارای مجاری تخلیه کننده مختلفی برای کنترل سیلاب، تنظیم تراز آب مخزن و هدایت آب نیروگاه هستند که یکی از مهم ترین آنها که به عنوان سازه های جانبی در سدها نقش مهمی در کارکرد و ادامه بهره وری صدها دارد تخلیه کننده تحتانی (زیرین) است. بنابراین لزوم توجه به طراحی این سازه های هیدرولیکی ضروری به نظر می رسد. مجاری تخلیه کننده تحتانی اغلب به شکل مستقیم طراحی و اجرا می شود اما در صورت وجود انحنا در مجاری موجب بروز شرایط خاص و در نظرگیری پدیده های هیدرولیکی می شود که عدم توجه به این پدیده ها موجب وارد آمدن خساراتی به سازه پایین دست سد از بین رفتن بخش قابل توجهی از کارکرد بهینه سد و هدر رفتن سرمایه می شود. در این مطالعه به شناخت این پدیده ها و تفسیر انحنای مسیر بر عملکرد هیدرولیکی تخلیه کننده های تحتانی می پردازیم.

تخلیه کننده تحتانی،انحنای مسیر،هیدرولیک جریان،سد چم شیر