کیمیا امیرمرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی،گروه مهندسی آب،دانشگاه بوعلی سینا
علی اکبر سبزی پرور - استاد هواشناسی،گروه مهندسی آب،دانشگاه بوعلی سینا

در این مطالعه به بررسی ارتباط نوسان اطلس شمالی و جریان رودخانه های شمال غرب کشور پردخته شده است. بری انجام این کار از داده های ماهانه جریان رودخانه ایستگاه های هیدرومتری استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، سنندج، کرمانشاه و همدان طی دوره ی آماری 1350 ‏- 1388 ‏استفاده گردید. در این مطالعه بتد آنالیز تجزیه به مولفه اصلی ( ‏PCA) بر روی داده های ماهانه جریان رودخانه اجرا شد. برای اجرای PCA‏ از ماتریس ماهانه داده های 33 ‏ایستگاه هیدرومتری منتخب در دوره ی آماری 1350 ‏. 1388 ‏استفاده شد. 5 ‏مولفه ی اصلی اول بیش از 99 ‏درصد واریانس کل را به خود اختصاص دادند. نمرات 5 ‏مولفه ی اصلی اول محاسبه گردید سپس روش تحلیل همبستگی پیرسون میان نمرات ماهانه 5 ‏مولفه ی اصلی اول و سری ماهانه نوسانات اطلس شمالی به کار گرفته شد. بیش ترین ضریب همبستگی بین نمرات پنجمین مولفه ی اصلی اول با شاخص NAO مقدر 0/51 ‏(در سطح طمینان 99%) حاصل شد. دومین و سومین مولفه ی اصلی اول بیشترین تعداد همبستگی میان ماه های مختلف با شاخص NAO دارا بودند. این مسئله حاکی از حساس بودن جریان رودخانه های مورد مطالعه بر مقادیر فصل بهار نوسانات اطلس شمالی است

آنالیز تجزیه به مولفه اصلی، روش تحلیل همبستگی پیرسون، نوسانات اطلس شمالی و شمالی غرب کشور