مرجان گودرزی - گروه معماری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.
حمیدرضا صارمی - استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، ایران.

نقش اقلیم در طراحی معماری و شکلدهی به بناها و خانهها بسیار بارز هست. اقلیم و تأثیر آن بر شکلگیری بنا ازجمله ارکان محدود معماری است که از ابتدای ساخت سرپناه توسط بشر موردتوجه قرار داشته و باگذشت زمان، اصل این نیاز دستخوشدگرگونی و تغییر نشده است. عدم توجه به استفاده از سرمایش و گرمایش اقلیمی در تأمین آسایش محیطی و مصرف بالای انرژی در عصر حاضر، ما را به ارائه یک طراحی سازگار با اقلیم و بازگشت منطقی و علمی به معماری همساز با اقلیم نیازمند مینماید. در راستای این نگرش اقلیمی، پژوهش حاضر بنا دارد با استفاده از آمار و اطلاعات ایستگاه سینوپتیک شهر بروجرد در طول یکدورهی آماری ۲۲ ساله به محاسبات عناصر اقلیمی مؤثر در معماری شهر بروجرد )مناطق سرد(، در قالب یک پروژه کاربردی بپردازد. ازاینرو، با تحلیل عناصر اقلیمی مؤثر شهر بروجرد با استفاده از شاخصهای بیوکلیمایی اولگی، گیونی، ماهانی و اوانز درجهت استفاده حداکثری از پتانسیلهای محیطی، صرفهجویی در مصرف انرژی و بالا بردن کیفیت آسایش در محیطهای مسکونیبه ارائه راهکارهای طراحی میپردازد. نتایج تحقیق علاوه بر اینکه همپوشانی نتایج منتج شده از تحلیل شاخصهای بیوکلیمایی اولگی، گیونی، ماهانی و اوانز را در تعیین مواقع آسایش بیوکلیمایی روشن میسازد، نشان میدهد که مصالح ساختمانی، نحوهقرارگیری ساختمان و تراکم بافت در تأمین اهداف معماری بهعنوان اصلیترین عامل موردتوجه قرار دارد، لذا در این راستارهنمودهایی در توضیح نوع و نحوه استفاده مصالح ساختمانی و نحوه قرارگیری در جهت نیل به اهداف معماری پایدار ارائهشده است و درنهایت از این معیارها برای ارزیابی وضعیت زیست اقلیم معماری بومی بروجرد و بررسی ویژگیهای طراحی اقلیمی مسکن سنتی بروجرد استفاده گردید و علاوه بر تعیین شگردهای بهکاررفته در طراحی کالبدی مسکن بومی مشخص گردید که استفاده از شرایط محیطی و قابلیتهای منطقه بهمنظور ایجاد آسایش در داخل بناها از اهداف مهم طراحی بوده و هر یک از اجزای ساختمان بهنوعی همساز با شرایط اقلیمی عمل میکند.

اقلیم، معماری، مسکن، پایدار