محمدعلی زنگنه اسدی - دانشیاردانشگاه حکیم سبزواری
ابوالقاسم امیراحمدی - دانشیاردانشگاه حکیم سبزواری
علی اکبر شایگان یگانه - دانشجوی دکتری دانشگاه حکیم سبزواری

ژئوتوریسم بخشی از توریسم طبیعی است که تکیه بر منابع طبیعی و زمین شناسی دارد. ژئوسایتها و ژئومورفوسایتها به عنوان زیربنای ژئودایورسیتی همیشه مدنظر گردشگران ژئومورفولوژی و زمین شناسی بوده است. از این رو برای پتانسیل یابی ژئوتوریسم یک منطقه و یا قابلیت سنجی توریستی ژئوپارک ها، در ایران و جهان محققین همواره به دنبال ارزیابی ژئوسایتها و ژئومورفوسایتهای آن منطقه بوده اند. هدف از تحقیق حاضر این است که تعداد زیادی روشهای ارزیابی ژئوسایتها و ژئومورفوسایتها تا سال ۲۰۱۵ را بررسی و نقاط ضعف و قوت آنها را استخراج نموده تا بتوان یک روش جامع برای ارزیابی مناطق ژئومورفوتوریسمی بیان نماید. در این تحقیق با روش اسنادی و به شیوه تحلیلی - تطبیقی تمامی روشها آنالیز شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که روش کومانسکو کامل ترین روش برای ارزیابی ژئومورفوسایتها در حال حاضر می باشد با ذکر این نکته که در ارزیابی نقش خدماتی ژئومورفوسایتها ضعیف عمل کرده است. روشهای پرالونگ، لویس کابولی کوا، بریلها و فاسولاس در مرتبه های بعدی اهمیت قرار می گیرند، هرچند آنها نیز در قسمتهایی تمام پتانسیل یک ژئومورفوسایت را نشان نمی دهند. اکثر روشهای کار شده در ایران روشی جامع برای ارزیابی ژئومورفوسایتها نیست. به همین منظور بر مبنای مقایسه روشهای مختلف و تعاریف ژئوتوریسمی، روشی برای ارزیابی ژئوسایتها و ژئومورفوسایتها طرح ریزی شده است. در این روش هفت دسته ارزش (علمی، استفاده آموزشی، ارائه خدمات، محافظت و مراقبت، فرهنگی، اکولوژی / زیبایی شناختی و اقتصادی) در نظر گرفته شده است که به ارزش علمی و آموزشی هر کدام ۲۰ درصد و به بقیه ارزشها ۱۲ درصد وزن داده می شوند. هر کدام از ارزش ها نسبت به وزنشان محاسبه شده و معیار کلی را ارائه می دهند

نگرش جدید ، ژئومورفوسایت ، ژئوسایت ، ژئوتوریسم ، ژئوپارک