علی کریمی - استادیار گروه بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز ، شیراز، ایران.
حمیدرضا جمشیدی سلوکلویی - دانشجوی کارشناسی ارشد بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران .
سمیرا اسلامی زاد - دانشجوی دکتری سم شناسی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.

زمینه و هدف:هدف از ارزیابی ریسک مواد شیمیایی، تشخیص و تعیین مقدار ریسک ناشی از کاربرد یک ماده شیمیایی زیان آور می باشد.این مطالعه با هدف طراحی یک ابزار کاربردی در جهت سهولت انجام ارزیابی ریسک مواد شیمیایی انجام شده است.روش بررسی:نرم افزار پیشنهادی در این مطالعه، برگرفته از روشی میباشد که دپارتمان بهداشت شغلی در وزارت نیروی انسانی مالزی، به منظورارزیابی میزان مواجهه شغلی کارگران با مواد شیمیایی ارائه نموده است . در این مطالعه با انجام برخی اصلاحات به صورت مجموعه عملیاتی در محیط ویژوال بیسیک برنامه رایانه ای آن نگارش و نرم افزار تحت عنوانSQCRAطراحی گردید. نرم افزار طراحی شده به منظور ارزیابی ریسک مواجهه بهداشتی در شرکت روغن نباتی نرگس شیراز مورد استفاده قرار گرفت.نتایج:نتایج حاصل از نرم افزار نشان داد سطح ریسک بدست آمده از مواد اسید سولفوریک، اسید فسفریک، سولفات آلومینیوم، کاتالیت نیکل و اسید استیک مورد استفاده به عنوان مواد اولیه در شرکت روغن نباتی نرگس شیرازبه ترتیب 4/ 2 66 /2،2/3 ،2/84و 5 / 3 ،تعیین گردید. علاوه براین رتبه ریسک و اقدامات پیشنهادی برای هر کدام از مواد مورد بررسی تعیین شد.نتیجه گیری: نرم افزار طراحی شده سطح ریسک مواجهه بهداشتی را با استفاده از درجه خطر و درجه مواجهه در کوتاه ترین زمان و بدون نیاز به فرمول و ماتریس ریسک محاسبه می کند. پس از تعیین رتبه ریسک، اقدامات پیشنهادی برای کاهش مواجهه شغلی را نیز ارائه می دهد.

ارزیابی ریسک، مواد شیمیایی، مواجهه شغلی، نرم افزارSQCRA