محمد حاجی اکبری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای، گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.
ایرج محمدفام - دانشیار گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، عضو مرکز تحقیقاتی علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.
محمد عمید - دکترای علوم استراژیک، معاون ایمنی و کاهش خطرات، شرکت مهندسین مشاور اندیشه و عمران محیط، تهران، ایران
مصطفی میرزایی علی آبادی - استادیار گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، عضو مرکز تحقیقاتی علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

زمینه وهدف: خطای انسانی یکی از دلایل اصلی بروز حوادث می باشد. با توجه به غیر قابل اعتماد بودن عنصر انسانی درسیستم های ایمنی و همچنین ماهیت بحرانی عملیات مین زدایی، مطالعه حاضر با هدف شناسایی، ارزیابی ومدیریت خطاهای انسانی درعملیات مین زدایی صورت گرفت. روش بررسی: این پژوهش درمیان کارکنان مین زدایی یکی از کارگاه های مین زدایی درمناطق جنگی غرب کشور انجام گرفت. پس از آشنایی با روش ها و ابزارهای عملیات پاک سازی میادین مین وهمچنین دستورالعمل های مرتبط با آن وظایف شغلی مورد مطالعه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی شغل تحلیل گردید. برای شناسایی و ارزیابی از تکنیک تحلیل رویداد انسانی ATHEANA استفاده شد. یافته ها: عملیات مین زدایی از چهار وظیفه اصلی شناسایی عمومی ، شناسایی فنی ،کندو کاو و خنثی سازی تشکیل شده است. چهار دلیل اصلی حوادث در این عملیات عبور از روی مین، جاماندن مین،خطا در خنثی سازی و انفجار محیطی برای انفجار مین شناسایی شد. احتمال کل خطای انسانی در عملیات پاک سازی معادل 0/010 محاسبه گردید. نتیجه گیری: مهم ترین عوامل ایجاد کننده خطای انسانی در عملیات مین زدایی شامل تجهیزات حفاظت فردی نامتناسب ویژگی های شخصیتی افراد و همچنین زمان در دسترس ناکافی اشاره کرد. به منظور کاهش احتمال خطای انسانی عملیات مین زدایی، می بایست به کاهش عوامل ذکر شده پرداخته شود.

خطای انسانی، مین زدایی، تکنیک تحلیل رویداد انسانی