سیده معصومه لطیفی رستمی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی )بازاریابی(، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران
مجید فتاحی - هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری

مروری بر رفتار اقتصادی دولت ها، قبل و بعد از انقلاب اسلامی نشان میدهد که حیات اقتصادی جامعه بر پایه گردش چرخه ای صنعت نفت بوده است. لذا مدیریت مناسب مراحل تولید، پالایش، فراوری، عرضه فراورده های حاصله در داخل کشور و صادرات آن بسیار حائز اهمیت است. دولتهای گذشته جهت حمایت از اقشار جامعه و کاهش نرخ تورم، به تخصیص یارانه به برخی از فراورده های نفتی نمودند که این امر سبب بروز برخی از چالش ها در عرصه توزیع این فراورده ها گردیده است. مسألهاین پژوهش این است که چه عواملی سبب بروز قاچاق و عرضه خارج از شبکه فراورده های نفتی یارانه ای گردیده است و راه کارهای مدیریت آن چیست؟ نتایج تحقیق نشان میدهد که عوامل موثر بر قاچاق و عرضه خارج از شبکه فراورده های نفتی یارانه ای در کشور، عوامل جغرافیایی )طول مرزها، جغرافیای طبیعی مرزها و...(، عوامل اقتصادی )تفاوت نرخ فراورده های نفتی در داخل کشور با کشورهای همسایه، محرومیت نقاط مرزی، بیکاری و...( عوامل اجتماعی و فرهنگی )فرهنگ عمومی، افزایش فرهنگ مصرف گرایی و...(، عوامل سیاسی )تعداد همسایگان، میزان اعمال حاکمیت کشور همسایه در قلمرو خود و ...( است. این تحقیق از نوع توصیفی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای سعی در شناخت شیوهها، آثار و پیامدها و علل و عوامل موثر بر قاچاق و عرضه خارج از شبکه فراوردههای نفتی یارانهای و همچنین به دنبال انجام آسیب شناسی و یافتن راهکارهایی برای این چالش میباشد.

عرضه خارج از شبکه، فرآوردههای نفتی یارانهای، قاچاق