نسیم نژادجعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها، دانشگاه تربیت مدرس
توکتم خطیبی - استادیار مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها، دانشگاه تربیت مدرس

زمینه ی تحقیق: فرایند ترخیص بیمار، از زمانی که پزشک دستور اولیه ترخیص را صادر می کند، شروع شده و تا زمان ترخیص بیمار و آزاد شدن تختی که به وی تخصیص داده شده بود، ادامه دارد. به طول انجامیدن فرایند ترخیص بیمار، می تواند به عنوان یک عامل منفی در مدیریت تخت، منجر به تأخیر در پذیرش بیماران جدید، افزایش زمان انتظار بیمارانی که در انتظار تخت خالی برای بستری شدن هستند به ویژه در اورژانس، و درنتیجه امتناع اورژانس از پذیرش بیماران جدید، ایجاد هزینه بیشتر برای بیمارستان و پاره ای مشکلات دیگر شود. لذا فرایند ترخیص می تواند بر فرایندهای سایر قسمت های بیمارستان اثر بگذارد. ازاین رو نیاز است بیشتر موردبررسی قرار گیرد.مسئله و روش حل: در این مقاله ابتدا با مشاهده فرایند ترخیص و مصاحبه با خبرگان بیمارستان، عوامل بروز اختلال در فرایند ترخیص بیماران شناسایی و سپس در گروه های مختلف دسته بندی شدند. برای اولویت بندی دسته های سطح بالای علل بروز اختلال، ابتدا شاخص هایی تعریف و با نظرسنجی از خبرگان بیمارستان به صورت وزن دار تجمیع شدند. سپس با استفاده از روش تاپسیس، عوامل بروز اختلال طبقه بندی شدند. در این روش از دو منظر به فرایند ترخیص نگاه شد. در منظر اول عوامل اختلال به چهار بخش نیروی انسانی، فرایند، سیستم و محیط تقسیم شدند و در مرحله بعد عامل بروز اختلال با اولویت بالاتر انتخاب شده و ریز علت های آن دوباره طبق شاخص های تعریف شده با روش تاپسیس طبقه بندی شدند. در منظر دوم مقایسه بین بخش بستری، واحد ترخیص، داروخانه و صندوق انجام گرفت. در انتها یافته ها تحلیل شده و پیشنهادهایی برای بهبود فرایند ترخیص و کاهش بروز عوامل اختلال داده شد. یافته ها: نتایج اولویت بندی عوامل اختلال در دسته بندی از منظر اول نشان داد نیروی انسانی بیشترین اختلال را در فرایند ترخیص به وجود می آورد. در مرحله دوم، نیروی انسانی به طور دقیق تر مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد بین نیروهای انسانی به ترتیب پزشک، رزیدنت و مسئول دارویی بیشترین تأثیر را در بروز اختلال در فرایند ترخیص دارند. در منظر دوم نیز مشخص شد به ترتیب بخش بستری و واحد ترخیص بیشترین تأثیر را در فرایند ترخیص دارند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده اگر قرار باشد فرایند ترخیص اصلاح شود، بیشترین تمرکز باید در بخش نیروی انسانی روی فعالیت های پزشک، رزیدنت و مسئول دارویی در بخش بستری صورت بگیرد. همچنین در انتها پیشنهادهایی برای بهبود فرایند ترخیص ارائه شده است.

علل بروز اختلال، فرایند ترخیص بیماران بستری، اولویت بندی، روش تاپسیس