علی صالحی پور - هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی هریس
سحر طباطبایی خاتن بخش - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی هریس

در ایران باستان همزمان با شکل پذیری حکومت، پیشه ورانی که از حرفه خود امرا معاش می کردند در شهرها پایدار می شدند آنان در میان خرید و فروش شهر که معمولاً نزدیک دروازه های شهر بود که یا کارگاه های کوچکی داشتند و سفارشات را پذیرفته و انجام می دادند قوانین حمورابی سفالگران، سنگ تراشان، خیاطان، آهنگران، دباغان را در عدد صنعت گران ذکر کرده است و در این دوره بازرگانی به تجارت عمده می پرداختند و جهت ثبت معاملات از الواح گلی استفاده می کردند ( مانند اسناد بهادار امروزی ). پرهیز ایرانی از دروغ، ریاکاری و رباخواری، بازرگانان و سوادگر ایرانی را از سودجویی بهره برداری ستمکارانه باز می داشت و شاید به همین دلیل ایرانیان کهن چندان توجهی به سوداگری نداشتند و طبقه بازرگانان در اجتماع ایران باستان فروتن تر از سایر طبقات بوده است. داریوش، شه هخامنشی به منظور توسعه بازرگانی و نزدیک ساختن روابط بین ایالات مختلف و هدف های سوق الجیشی اقدام به ساختن جاده های بزرگی نمود اولین واحد پولی ایران را از طلا به نام «دریک» تحت قوانین خاص به وجود آورده و قبایل پارس را که عمده آنها مبتنی بر نظام کشاورزی و دامپروری بود از مالیات معاف کرد، اصلاحات اداری و نظامی و وجود چند مرکز بزرگ اقتصادی مانند : بابل، هگمتانه، شوش، پرسپولیس ( تخت جمشید ) ، موجب تجارت داخلی و خارجی با حق عبور تزانزیت در جاده های تجاری گردید و در نتیجه بعدها بازار ایران با ویژگی های خاص خود در مسیر جاده های تجاری شکل گرفت و زبانزد جهانیان گردید و نام آن به همه زبان های جهان درآمد.

بازار، مراکز خرید، تجارت، جهان