محمودرضا زویداویان پور - مدرس موسسه آموزش عالی مهر اروند آبادان،ایران

مسجد از دیرباز به عنوان عنصری اساسی در جامعه بشری و به صور گوناگون مطرح بوده است. گاهی به نام نیایشگاه، گاهیپرستشگاه و در ادیان و مناطق گوناگون و در دوره های مختلف زمانی به نام های دیگر معروف بوده است. در ایران نیز مسجد از دیربازدر بطن شهری وجود داشته و معماری مساجد نیز همواره مورد توجه بوده است. بیشک معماری اسلامی در مقطع خاصی مدیونمعماری ایرانی اسلامی یا بهتر بگوییم معماری شیعه است. اینکه هنرمندان ایرانی به چه اندازه در رونق دین از طریق معماری خاصخویش در ساخت مساجد تاثیر گذارده بودند، چیزی نیست که تنها درکتابهای شیعی یافت شود بلکه امری است بدیهی که درتمامی کتابهای هنری جهان اسلام و حتی غیر اسلامی به آن اشاره شده است .تاثیرپذیری بسیاری از بناهای عظیم جهان اسلامهمچون مسجد الحرام از هنر معماری شیعی، در ساخت مسجد نشان دهنده عمق بالای تاثیرگذاری این حوزه در هنر جهان اسلام است.اکنون بسیاری معتقدند دسته ایی نیز وجود دارد که می خواهد این نگاه لطیف شیعی را از میان مساجد جهان اسلام بردارد. دراین میان، اما آن که اکنون مساجد کشورمان با داشتن پیشینهای قطور در این زمینه چقدر تبلور هنر ایرانی اسلامی در ساخت مساجدهستند، بحثی دیگر است که این روزها چندان اوضاع و احوال خوبی ندارند .در مقاله حاضر برای گرد آوری مطالب ازمطالعات کتابخانه ای و منابع الکترونیکی چاپی استفاده شده است. این مقاله سعی بر آن داردبا مطالعه مسجد در راستای بررسی هنر در مساجد گامی در جهت شناخت هنر در معماری اسلامی برداشته شود.

مسجد، هنر، معماری اسلامی،معماری ایرانی