معصومه اسم خانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه، میانه، ایران
محسن هادی طلب - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه، میانه، ایران

هندسه ابزاری مناسب جهت نظم بخشیدن به معماری و برقراری روابط آگاهانه میان اجزای بنا با یکدیگر است، تا در عین مرکب بودن، یکپارچگی فضا را به عنوان یک ترکیب خلاق وهدفمند میسر سازد. هندسه از بنیان های هنر و معماری ایرانی می باشد زیرا مبنای کار معماری (ساختن) است و برای ساختن لازم است از یک هندسه دقیق استفاده شود. در آفرینش و طراحی اشکال مختلف موجود در طبیعت می توان نسبت های معینی را مشاهده نمود. این نسبت ها آن دسته از روابط هندسی هستند که ریشه ای غیرمادی دارند و به جهت آن که از اصول روحانی و مافوق طبیعی با اعتقاد بر مقدس بودن موضوع خود پیروی می کنند و دارای یک زبان نمادین و ویژگی های روحانی هستند، می توان به آنها هندسه مقدس اطلاق نمود. واژه فراکتال مشتق از واژه لاتینی فراکتوس به معنی سنگی که به شکل نامنظم شکسته، خرد شده است. فراکتال ها شکل هایی هستند که برخلاف شکل های هندسی اقلیدسی به هیچ وجه منظم نیستند. این شکل ها اولاً سرتاسر نامنظم اندف ثانیاً میزان بی نظمی آنها در همه مقیاس ها یکسان است. این مقاله به دو مبحث مرتبط به هم می پردازد. ابتدا ریشه های هندسه مقدس و هندسه فرکتال مورد بررسی قرار می گیرد. بخش دوم به جایگاه هندسه در عالم طبیعت می پردازد؛ در انتهای این بخش به مصادیق مهمترین رمزهای هندسه فرکتال و هندسه مقدس؛ مثلث، دایره، چند ضلعی و مربع پرداخته می شود.

هندسه، معماری ایرانی، هندسه فراکتال، هندسه مقدس