حسین شهدادی - کارشناسی ارشد
سید حسام الدین معین زاده - دکتری، دانشیار گروه زمین شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

شناسایی مناطق ناپایدار به منظور تشخیص و تعیین خطر عوامل محیطی یکی از موضوعات مهم در زمینه عمران مناطق کوهستانی محسوب می شود. جاده جیرفت-دلفارد به طول 46 کیلومتر به لحاظ اقتصادی، توریستی و گردشگری دارای اهمیت بسزایی است. هدف از این تحقیق مشخص نمودن دامنه های ناپایدار مسیر جیرفت-دلفارد ، تعیین عوامل بوجود آورنده ناپایداری دامنه های ناپایدار جاده جیرفت - دلفارد، تعیین پارامترهای موثر در پایداری ترانشه ها و مشخص کردن ارتباط بین جنس سنگ یک دامنه و درجه ناپایداری آنهاست. بررسی و مطالعه حرکات توده ای به منظور شناسایی نواحی مستعد و شناخت عوامل موثر در وقوع آن برای مدیریت صحیح این اراضی به منظور پیشگیری از وقوع و ایجاد خسارت ها، دارای اهمیت زیادی است. ناپایداری دامنه ها بر اثر حرکات توده ای از جمله مخاطرات طبیعی است که باعث خسارات مالی، جانی، تخریبی منابع طبیعی فراوان در کشور می شود. (امینی زاده، 1377). محیط های طبیعی همواره در حال تغییر و تحول هستند و این تغییرات به طور طبیعی با فعالیت های انسان شکل می گیرد. در کشورهای مختلف جهان، مسئله دستیابی به راه حل ها و شیوه های مناسب، برای مهار و کنترل و کاهش این خطرها و خسارت های ناشی از آن، برنامه ریزی اصولی در استفاده از محیط های طبیعی است که به صورت مسئله ای جدی خودنمایی می کند(خیام، 1371). در این بررسی سعی شده مخاطرات محیطی در قالب حرکات مواد بر روی دامنه ها و تاثیر آن بر روی سکونتگاه ها، بویژه جاده جیرفت - دلفارد و تاسیسات عمرانی و تفرجی، با تعیین درجه خطر و وسعت مناطق ناپایدار با استفاده از داده های زمین شناسی و ژئومرفولوژی مشخص شود. بعلاوه ضمن ارزیابی ریسک پذیری و تاثیر مخاطرات موجود، دقت روش استفاده شده با تهیه نقشه پهنه بندی درجه خطر و مقایسه آن با فرآیندهای دامنه ای موجود نیز ارزیابی شود.

ناپایداری دامنه ای، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، زمین لغزش، پهنه بندی،