محسن کیا - دانشآموخته کارشناسی مهندسی شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل
حامد بهمنی - کارشناس ارشد بیوشیمی

غذاها و ترکیبات غذایی محتوی مواد مغذی و منابع انرژی ضروری برای رشد ماهی، تولیدمثل و سلامتی هستند. کمبود این مواد می تواند نرخ رشد را کاهش دهد و یا منجر به بیماری شود و در بعضی موارد افزایش آن می تواند موجب کاهش نرخ رشد شود. این تحقیق به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف کربوهیدرات بر پارامترهای رشد در بچه ماهی کپور معمولی انجام شد. ماهی ها با وزن اولیه (07/0±09/20 گرم)، (میانگین ±انحراف معیار) با پنج جیره (سه تکرار) دارای انرژی و پروتئین یکسان و منابع مختلف کربوهیدرات (جو، ذرت، ارزن، گندم و برنج) به مدت هشت هفته و سه وعده در روز براساس اشتها غذادهی شدند. بهترین ضریب تبدیل غذایی در تیمار ذرت با مقدار 48/1 مشاهده شد که با تیمارهای جو و برنج تفاوت معنی داری نداشت (05/0P>)، اما با تیمارهای گندم و ارزن تفاوت معنی داری نشان داد (05/0P<). بیشترین میزان کارایی تبدیل پروتئین در تیمار ذرت با مقدار (20/2) مشاهده شد که با تیمار جو تفاوت مشخصی داشت (05/0P<)، ولی با سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان نداد (05/0P>)، و کمترین مقدار آن نیز در تیمار جو مشاهده شد (56/1). هیچ کدام از تیمارها ازنظر بازماندگی در پایان دوره باهم تفاوت معنی دار نشان ندادند (05/0P>). همچنین نتایج نشان داد که به کارگیری ذرت به عنوان منبع اصلی تأمین کننده کربوهیدرات می تواند باعث افزایش برخی از شاخص های رشد ازجمله وزن نهایی، افزایش وزن، نرخ رشد ویژه، نرخ کارایی پروتئین و همچنین باعث بهبود ضریب تبدیل غذایی شود. نتایج این مطالعه نشان دهنده این است که ذرت به عنوان منبع اصلی تأمین کننده کربوهیدرات در جیره بچه ماهیان کپور معمولی می تواند باعث رشد مطلوب و کارایی بهتر پروتئین شود

کربوهیدرات، نرخ رشد، شاخص های رشد، کارایی پروتئین، ماهی کپور معمولی، Cyprinus carpio