سعید نادری - به ترتیب دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس
رسول واعظ ترشیزی - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه تربیت مدرس
احمد زارع شحنه - دانشیار گروه علوم دامی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کر

در تحقیق حاضر ارتباط بین ارزش اصلاحی مادری وزن شیرگیری 32 میش نژاد لری بختیاری با خصوصیات کمی و کیفی آغوز و شیر آنها مورد بررسی قرا ر گرفت . ابتدا با استفاده از رکوردهای وزن شیرگیری 4749 رأس بره، که طی سال های 1368 تا 1382 جمع آوری شده بود، ارزش اصلاحی مادری آنها با روش REML و مدل حیوان برآورد ش د. از بین مادران بره های فوق، سه گروه ژنتیکی (گروه 1 با ارزش اصلاحی مادری بالا، گروه 2 با ارزش اصلاحی مادری متوسط وگروه 3 با ارزش اصلاحی مادری پایین ) تقسیم شدند . از تمام حیوانات گروه های ژنتیکی 2 تا 3 ساعت بعد از زایش بره ، نمونه آغوز برای تعیین ترکیبات آن (چربی، پروتئین و لاکتوز ) جمع آوری گردید. همچنین هر 15 روز از شیر تولیدی میش رکوردبرداری شده و ترکیبات آن (چربی، پروتئین و لاکتوز ) نیز اندازه گرفته شد . برای ترکیبات آغوز نتایج نشان داد که با زیاد شدن ارزش اصلاحی مادری حیوانات، درصد چربی (10/54% ، 4/48%و5/80% به ترتیب برای گروه های 1،2و3) ، پروتئین (17/81% ، 16/82%و12/75% به ترتیب برای گروه های 1،2و3) و لاکتوز (2/31%،1/73% و 1/22%به ترتیب برای گروه های1،2و3 ) افزایش می یابد . این تغییرات برای مقدار شیر و درصد چربی آن روندی مشابه با آغوز داشت . به طوری که با افزایش ارزش اصلاحی حیوانات، مقدار شیر گروه یک 13/77 کیلوگرم بیشتر از گروه 2 و مقدار آن 26/21 کیلوگرم بیشتر از گروه سه بود . این مقادیر برای چربی شیر در گروه اول 1/08 درصد بیشتر از گروه دوم و 1/54% بیشتر از گروه سوم بود و برای پروتئین و لاکتوز تفاوت های مشاهده شده بین گروه های ژنتیکی معنی دار نبود.

ارزش اصلاحی مادری، تولید شیر، ترکیبات شیر و آغوز، گوسفند لری بختیاری