سیدفرزاد هاشمی - استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری ، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد رودهن
مهدی مردانی - کارشناسی ارشد ،گروه اقتصاد،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم و تحقیقات خوزستان،اهواز

هدف از این پژوهش اندازه گیری و تجزیه و تحلیل رابطه تجاری کوتاه مدت و بلندمدت بین ایران و دوازده شریک منتخب تجاری اش می باشد. بدین منظور، در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش هایاقتصادسنجی به سؤالات تحقیق پاسخ داده شود. محاسبات این پژوهش با استفاده از آمارهای موجود در سری زمانی1360-90 انجام شده است و با استفاده از آزمون کرانه ها و روش خود توضیحی با وقفه های -گسترده ARDL این مسئله مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آزمون کرانه های پسران و شین، نشان از اثبات وجود رابطه بلندمدت در مدل مورد نظر داشته است.نتایج تخمین پویا )کوتاه مدت( مدل نشان می دهد که اکثر متغیرهای مدل معنی دار هستند، همچنین آزمون های آسیب شناسی برقراری تمامی فروض کلاسیک )عدم خود همبستگی، شکل تبعی صحیح، نرمال بودنجملات پسماند و وجود واریانس همسانی( را برای مدل مورد نظر تأیید می کند. نتایج تخمین مدل بلندمدت نشان داد، رابطه مثبت و معناداری بین متغیرهای نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی جهانی با تراز تجاری؛ ورابطه معنادار و منفی بین تولید ناخالص داخلی ایران، رابطه مبادله و متغیر روند با تراز تجاری کشور برقرار است. ضریب جمله تصحیح خطا نشان می دهد که تراز تجاری نسبت به انحراف آن ازرابطهتعادلیبلندمدت باسرعت مناسبی تصحیح و تعدیل میشود.نتایج آزمون ثبات ساختاری مدل نشان داد، فرضیه صفر مبنی بر وجود ثبات ساختاری پذیرفته و وجود عدم آن رد می شود. به این ترتیب در صورت رفع موانع و تنگناهای سیاسی میتوان امیدوار بود ایران در فاز اول جهانی شدن بتواند موفق عمل نماید چرا که زیرساختهای لازم برای جهانی شدن را به لحاظ اقتصادی دارد

جهانی شدن .تراز تجاری، رابطه مبادله، آزمون کرانه ها،روش خود توضیحی با وقفه های گسترده