مسعود حق لسان - عضو هیأت علمی، گروه معماری، واحد ایلخچی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلخچی، ایران
شادی محمدزاده سقطی - دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

امنیت یکی از مهمترین شاخص های فضای شهری، به عنوان پدیده ای دیرینه با جوهر وجودی انسان پیوندی تنگاتنگ داشته، که تأمین آن از مهم ترین مقولات مورد توجه متخصصان برنامه ریزی شهری می باشد. بدین منظور احساس امنیت شهروندان در برابر فعالیت های اجتماعی موجب تداوم ارزش های هویتی و اجتماعی می گردد. بنابراین هدف این مقاله شناسایی و ارزیابی مؤلفه های اجتماعی، فرهنگی مؤثر در این زمینه می باشد که منجر به افزایش امنیت در فضاهای شهری می شود. لذا در این نوشتار، نخست مقوله امنیت و جایگاه احساس امنیت به عنوان یکی از نیازهای انسان در فضای شهری به عنوان عنصر اصلی جامعه بررسی گشته و نظریاتی از دیدگاه پژوهشگران ارائه شده است. سپس شاخص های کارکردی محیط در رابطه با امنیت مورد واکاوی قرار گرفته که در این راستا، به دسته بندی عوامل مؤثر در شکل گیری احساس امنیت در فضای شهری پرداخته شده است و در نهایت راهکارهایی جهت ارتقاء احساس امنیت شهروندان ارائه شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر به صورت کیفی و ماهیت پژوهش به صورت تحلیلی و اسنادی از نوع توصیفی است که با بهره گیری از منابع و اسناد مرتبط با تحقیق، به تحلیل موضوع پرداخته است. نتایج و یافته های تحقیق حاکی از آن است که امنیت یکی از بارزترین وجوه رشد و بالندگی جامعه می باشد که سبب توسعه و تکامل افراد و جامعه می گردد، لذا تقویت احساس مطلوبیت و رضایت حس امنیت با بهره گیری از روش ها و کالبدهای اجتماعی فرهنگی از قبیل: مشارکت، تعاملات، ارتقاء سطح فرهنگی و عواملی نظیر موارد ذکر شده، تحقق پذیر خواهد بود.

امنیت شهری، احساس امنیت، فضای شهری، هویت شهری، امنیت اجتماعی - فرهنگی