محمدرضا خان احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، گروه معماری، فارس، ایران
علی بامداد - دکتری معماری، گرایش مرمت ابنیه تاریخی، استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان، گروه معماری، فارس، ایران

دیپلماسی یکی از عوامل مهم نشان دهنده هویت یک حکومت است که تاریخچه های دیرین و به قدرت تاریخچه شهرها دارد؛بناهای دیپلماتیک نماینده یک کشور بیگانه در پایتخت یا در شهرهای مهم کشور میزبان هستند و زمین آنها خاک کشور بیگانه محسوب می شود و دولت ها در امور داخلی آنها دخالت نمی کنند. مهمترین عامل در طراحی چنین فضایی تصویری است که کشور مهمان می خواهد در کشور میزبان ارایه کند و مهمترین بنای دیپلماتیک سفارتخانه است که این بخش از سفارت حفاظت شده و دسترسی به آن کنترل شده است. بنای دیپلماتیک دیگر، کنسولگری است که گاه در ساختمان سفارت و گاه مستقل است. کنسولگری ها که به امور مراجعان بومی و هموطنان خود میپردازند مراجعان بیشتری از سفارتخانه ها دارند . خانه سفیر در درجه اول محل سکونت و در درجه دوم محل برگزاری ضیافت های تشریفاتی و جلسات گردهمایی با دیگر سفرا، سیاستمداران و شخصیت های برجسته هر دو کشور مهمان و میزبان است و مهم ترین رویکرد معماری امروز بازگشت به هویت ملی ، عقیدتی و اقلیمی است . تصور اولیه بر این است که سفارتخانه باید مثل قلعه ای نفوذناپذیر باشد؛ اما با توجه به اینکه هر سفارتخانه ای در داخل و خارج از ایران تمثیلی است ازخانه آن کشور؛ جایی است که نه صرفا مسایل سیاسی بلکه تمام مسایل فرهنگی مربوط به ایران و کشور میهمان مطرح می شود و در نتیجه طرح ساختمان آن باید حس دعوت کنندگی را به مخاطب ایرانی وغیر ایرانی القاء کند؛ مثل این است که خیابان امتداد پیدا کرده و وارد خانه شده است. در این مقاله سعی بر این است که ابتدا تعاریف در زمینه معماری وطراحی فضاهای دیپلماتیک برون مرزی با محوریت سفارتخانه و کنسولگری ارایه شود و در نهایت با بررسی نظرات در این زمینه و ویژگی نمونه های اجرا شده ؛ مولفه های تاثیر گذار هویتی گرا در طراحی فضاهای دیپلماتیک تبیین شود.

معماری دیپلماتیک، معماری برون مرزی، دیپلماسی، هویت