رضا آقاجانی - دانشجوی دکتری مدیریت توسعه، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

آغاز برنامهریزی توسعه در ایران به بعد از جنگ جهانی دوم مربوط میشود. آغازی که بدون تحقیقات و شناخت لازم و کافی بوده است. از زمانی که اولین برنامه توسعه در ایران در سال 1327 شروع به کار کرد، با در نظر گرفتن اینکه دو برنامه اول 7 ساله و مابقی 5 ساله بودند، 5 برنامه در زمان پهلوی و پیش از انقلاب اسلامی و 5 برنامه توسعه نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی اجرا شد که بر اساس آمارها و پژوهشهای انجام شده هیچ کدام از برنامهها نتوانستند به اهداف توسعهای خود دست یابند. این امر میتواند علل مختلفی داشته باشد که مقالات و آثار متعددی به بررسی آن پرداختهاند. برخی از عللی که تابهحال مورد توجه قرار گرفتهاند عبارتند از عدم تطابق برنامهها با واقعیات، شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی مانند تحریمها و غیره؛ اما نکتهای که در اینجا مغفول مانده، بررسی ساختار نظام برنامهریزی در ایر ان و نیاز آن به بازنگری و بازطراحی است. در این راستا این مقاله به روش مروری ضمن بررسی روند برنامه ریزی توسعه در ایران و آسیب شناسی آن به بررسی علل ناکامی در تحقق آنها پرداخته و در نهایت با ارایه توضیحاتی بازطراحی و بازنگری در ساختار نظام برنامهریزی توسعه کشور را امری ضروری و مهم و یکی از علل موثر در توسعه و پیشرفت کشور میداند.

توسعه، برنامهریزی، برنامهریزی توسعه، توسعه ایران