مریم حامل دربندی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد علوم و تحقیقات اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.- گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
سعید حکم علی پور - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
علی اکبر ایمانی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد علوم و تحقیقات اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.- گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

برای مطالعه اثر ازتوباکتر، آزوسپریلوم و کود نیتروژن بر برخی صفات مورفولوژیک گیاه دارویی نعناع فلفلی، آزمایش فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور واحد کوثر، شهرستان کوثر استان اردبیل انجام شد. فاکتور های آزمایشی شامل کود نیتروژن در پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره) و باکتری های محرک رشد گیاهی در سه سطح (عدم تلقیح، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم سویه 5 و تلقیح بذر با آزوسپیریلوم لیپوفرم سویهOF) بودند. تجزیه واریانس نشان داد، در تلقیح با ازتوباکتر، آزوسپریلوم، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن تر برگ، وزن خشک کل بوته و وزن تر کل بوته، به طور معنی داری تحت تاثیر قرار گرفتند. بالاترین میزان در کلیه صفات ذکر شده در تلقیح توسط ازتوباکتر مشاهده شد. باکتری ازوسپیریلوم نیز در مرتبه بعدی قرار گرفت. کمترین میزان صفات در عدم تلقیح به دست آمد. اثر متقابل فاکتورهای آزمایشی نشان داد، وزن خشک ساقه به طور معنی داری تحت تاثیر اثر متقابل نیتروژن × باکتری های محرک رشد گیاهی قرار دارند. بیشترین وزن خشک ساقه در ترکیب تیماری 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار × ازتوباکتر مشاهده شد. ترکیب تیماری 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار × ازوسپیریلوم در مرتبه پایین تری قرار گرفت. کمترین میزان صفات ذکر شده نیز در سطوح شاهد فاکتورهای آزمایشی حاصل گردید.

ازتوباکتر کروکوکوم، آزوسپیریلوم لیپوفرم و تلقیح