عبدالعلی کمانه - استادیار گروه جغرافیا طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
مهدی نارنگی فرد - دانشجو دوره دکترا جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه یزد
احمد مزیدی - دانشیار گروه جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه یزد
غلامعلی مظفری - دانشیار گروه جغرافیا طبیعی آب و هواشناسی، دانشگاه یزد

واکاوی و پیشبینی سامانههای پیچیده و تغییرات فراسنجهای آب وهوایی غیر خطی به ویژه بارش با استفاده از انگارههای آشوبی، برخالی و فازی راهکار مناسبی جهت شناخت سیر تعادلی و تحلیل-های دینامیکی در تغییرات فراسنجهای آب و هوایی است. بدینجهت در پژوهش حاضر، دینامیک نوسانات فراسنج آب و هوایی بارش به تفکیک ماههای همراه با بارش، در ایستگاه همدید شیراز دربازه زمانی بلند مدت 58 ساله ) 1956 - 2013 ( با رویکرد برخالی موردواکاوی قرار گرفت. جهت انجام این پژوهش پس از هم مرجع سازی ریاضی فراسنج بارش هر ماه با اعمال ساختار مثلثاتی برخالی بر رویدادههای بدست آمده به مقایسه نتایج حاصله با هندسه کلاسیک برخالی پرداخته شد. بر اساس یافتههای این پژوهش، روند ماهانه بارش در هفت ماه ماههای ژانویه، فوریه، مارس، آوریل، می، نوامبر ودسامبر از ساختار برخالی پیروی نمینماید؛ به بیان دیگر منطق حاکم بر ساختار فراسنج بارش در هفت ماه همراه با بارش از حالت تعادل به ناتعادلی است. جهت بررسی کامل دینامیک تغییرات اینفراسنج در ماههای توام با بارش در تحقیقات آینده باید از منطق آشوبی و یا فازی نیز بهره گرفت.

آشوب، برخال، بارش، شیراز