پیمان قلی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور GIS ،دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز
سالار محمدلو - دانشجوی کارشناسی علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

بررسی نیازهای اکوفیزیولوژیک گیاهان زراعی در کنار شناخت اقلیم مناسب آنها از مهمترین عوامل موثر بر تولیدمحصولات زراعی و توسعه فعالیتهای کشاورزی هر منطقه است که از یک طرف باعث افزایش تولید میشود و از طرف دیگر از خسارات ناشی از عوامل نامساعد اقلیمی وارده بر محصولات میکاهد. در این تحقیق که با هدف پهنه بندی مناطق مستعد کشت کلزا در استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است، اطلاعات مربوط به متغیرهای اقلیمی 15 ایستگاه هواشناسی موجود در منطقه مورد مطالعه که دارای آمار کامل و بلند مدت بودند، جمعآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با استفاده از توابع ویژه سامانه اطلاعات جغرافیایی، برای هر یک از نیازهای اقلیمی لایه جداگانهای تهیه گردید. پس از ارزشگذاری متناسب با نیاز رویشی کلزا به کمک مدل fuzzy ،لایههای مذکور طبقهبندی شدند و در نهایت، همه لایههای اقلیمی و فیزیکی زمین با اپراتور Gamma در محیط GIS تلفیق گردیدند. نتیجه نهایی بیانگر آن است که تنها حدود 7,17درصد از مساحت استان از جمله دشتهای کلیبر، جلفا و میانه برای کشت کلزا بسیار مناسب میباشند که بیشتر به علت شرایط اقلیمی و توپوگرافی مناسب آنهاست.

آذربایجان شرقی ، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، روش فازی، کلزا