آسیه مرادی - استادیار روانشناسی، دانشگاه رازی کرمانشاه.
سوگند قاسم زاده - استادیار روانشناسی، دانشگاه تهران.
طیبه تازیکی - دانشجوی دکترا روانشناسی،

در نظامهای آموزشی متمرکز کتابمحور مکتوب و مدون تعلیم و تربیت، و مهمترین و پرکاربردترین رسانه آموزشی محسوب میشود. بنابراین نیازمند بررسی و تحلیل علمی دقیق است. در این میان تحلیل محتوا از روشهای مفید و ضروری برای برنامهریزان درسی شمرده میشود. هدف از انجام پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتابهای فارسی دوره دوم دبستان دانشآموزان کمتوانذهنی بود. بدینمنظور محتوای کتابها، با نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای تعیین سطح خوانایی متن از الگوی مکلافین استفاده شد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تعداد کلمات دشوار در ده جمله اول، وسط و آخر کتاب پایه چهارم بهترتیب (16 ،20 و 23 ،(پنجم (17 ،17 و 9 (و ششم(28 ،21 و 25 (بود. بهعلاوه سطح کلاسی خوانایی کتاب فارسی پایههای چهارم، پنجم و ششم بهترتیب 11 ،10 و 12؛ حداقل سطح سنی خوانایی بهترتیب 13 ،12 و 14؛ و مناسبترین سطح سنی خوانایی بهترتیب 17 ،16 و 18 بود. درمجموع میتوان نتیجه گرفت که اصل از آسان به دشوار در کتاب پایه چهارم رعایت شده است، اما در کتابهای پایه پنجم و ششم این اصل رعایت نشده است. همچنین دریافتیم از لحاظ سطح کلاسی خوانایی و سطح سنی خوانایی کتابهای فوق برای پایههای مورد نظر مناسباند.

تحلیل محتوا، الگوی مکلافین، کتاب فارسی، کمتوان ذهنی