محمدرضا حسنی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه مازندران
عیسی عابدینی - مدرس دانشگاه پیام نور تبریز
ابراهیم ابراهیمی - کارشناس ارشد جامعه شناسی
کمال کوهی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات دانشگاه تبریز

طرز رفتار بزرگسالان اثر عمیقی بر شخصیت کودکان و عادات کسب شده توسط آنها دارد. تنبیه بدنی به معنای استفاده از نیروی فیزیکی جهت ایجاد درد بدون صدمه، به منظور تربیت تصحیح یا کنترل رفتار کودک می باشد. تنبیه بدنی دارای اثرات مخرب کوتاه مدت و بلند مدت بر جسم و روح کودک می باشد. به طور کلی، پدر و مادری که مکرر از تنبیه بدنی استفاده می نمایند، به احتمال زید، تجربه افسردگی دارند، از داروهای الکلی و غیر مشروع استفاده می نمایند، بین آنها اختلاف و در گیری وجود دارد، تجربه و سابقه آزار جنسی دارند و دارای سبک فرزند پروری استبدادی هستند. همچنین، نرخ بالایی از تنبیه بدنی در فضاهای فقرآلود درآمدی و نیز میان والدین جوان گزارش شده است. افزون بر این، کودکانی که تنبیه بدنی و خشونت جسمانی شدیدتری را تجربه می کنند، گرمی و لطافت کمتری از سوی خانواده در طول دروه کودکی دریافت داشته اند. چنین مسایلی یجاب می کند که مقوله تنبیه بدنی و عوامل موثر بر آن، به نحو علمی و مدون مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد. در این مقاله پس از یک مقدمه، به بررسی پیشینه تجربی تحقیق در زمینه تنبیه بدنی و علل و عوامل تجربی موثر بر پدیده تنبیه بدنی و آزار جسمی-روحی کودک پرداخته می شود. بخش دوم مقاله نیز به برخی نظریه های تبیین کننده مسیله خشونت و تنبیه بدنی، از جمله نظریه کنش متقابل فردی ، نظریه بوم شناسی فردی ، نظریه فرهنگی اجتماعی ، و رویکرد ساختاری اختصاص دارد. بخش پایانی مقاله هم، ضمن یک جمع بندی کلی، به ارایه برخی از پیشنهادها و راهکارهای مرتبط با مسیله تحقیق می پردازد.

تنبیه بدنی، خشونت، آزار جسمی، کودک آزاری، خانواده، کودک