امیر مافی - کارشناس ظرفیت سازی طرح زاگرس مرکزی
فرناز بزرگ نیا - کارشناس فنی استانی طرح زاگرس مرکزی در استان اصفهان
حمید زارعی - مدیر عامل انجمن آوای دشت یاران مهرآیین

ابتکارات صورت گرفته توسط جوامع و تشکل های مدنی که منافع محیط زیستی به همراه دارند و همزمان معیشت پایدار و توانمندسازی جوامع محلی را تامین میکنند جزء کارآمدترین راه هایی هستند که از طریق آنها میتوان به چالش های محیط زیست جهانی پرداخت. برای پیاده ساختن چنین ابتکاراتی این جوامع و تشکل ها ضرورتا نیازمند کمک و حمایت های مالی وفنی هستند. در این راستا اعتبارات سبز تجربه ای جهانی است که توسط سازمان های بین المللی چون برنامه عمران ملل متحد، صندوق تسهیلات محیط زیست جهانی و صندوق جهانی اعتبارات سبز به اجرا درمی آید. تنوع زیستی موجود در کوهستان زاگرس مرکزی در ایران دارای اهمیت جهانی است. وضعیت توپوگرافی و آب وهوایی، تنوع زیادی را در اکوسیستم ها و زیستگاه های سراسر این منطقه جغرافیایی به وجود آورده است. بدین ترتیب زیستگاهی برای تعداد زیادی از گونه ها شامل بیش از 2000 گونه گیاه و گونه های متنوع جانوری فراهم آورده است. تعداد قابل توجهی ازاین گونه های گیاهی و جانوری دارای اهمیت تجاری برای انسان هستند. در همین راستا طرح حفاظت از تنوع زیستی زاگرس مرکزی با هدف حفاظت از تنوع زیستی در سیمای حفاظتی زاگرس مرکزی در ابتدا در محدودهای به وسعت 2 میلیون و 500 هزار هکتار تعریف شد. پس از ارزیابی میان دورهای طرح وسعت این محدوده به 3 میلیون و 100هزار هکتار افزایش یافت. بر اساس سند طرح حفاظت از توع زیستی زاگرس مرکزی که در تاریخ 9 ژوین 2004 بین دولت جمهوری اسلامی ایران و برنامه عمران ملل متحد - تسهیلات جهانی محیط زیست به امضاء رسیده است، سازمان حفاظت محیط زیست به نمایندگی از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران متعهد شده تا با حمایت و پشتیبانی سازمان تسهیلات جهانی محیط زیست/برنامه عمران ملل متحد و سایر دستگاه های ملی از جمله وزارت خانه های کشور و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی، نسبت به همسوسازی بهره برداری پایدار و حفاظت از تنوع زیستی در فعالیت های اقتصادی، برنامه ها و طرح های بخش های دولتی در محدوده زاگرس مرکزی و مناطق آبخیز مدیریتی آن اقدام نماید. یکی از طرحهای پی گرفته شده توسط طرح زاگرس عبارت است از طرح اعتبارات خرد سبز که به منظور حمایت از تشکل ها، جوامع محلی و افراد داوطلب به فعالیت در راستای حفاظت و ترویج شیوه های بهره برداری پایدار از منابع زیستی تهیه شد، تا با تعریف و اجرای فعالیت های حفاظتی، ضمن کاستن از فشار و بهره برداری های ناپایدار از منابع زیستی، اقدامات موثری در راستای شکوفایی اقتصادی-اجتماعی منطقه انجام شود. در مرحله پایلوت چندین پروژه از این نوع در منطقه زاگرس مرکزی با پشتیبانی و تسهیل گری طرح زاگرس مرکزی به اجرا درآمده است که یک نمونه آن پروژه به کار گیری اعتبارات خرد تنوع زیستی در توسعه طبیعت گردی پایدار در شهر ونک از توابع استان اصفهان میباشد. در اجرای این پروژه ابتدا یکی از سمنها به عنوان مجری انتخاب گردید. مجری در بدو امر اقدام به برگزاری مجموعه نشست هایی با ذیربطان و ذینفعان نمود تا فرصت های طبیعت گردی در منطقه شناسایی شوند. همچنین نسبت به شناسایی توانمندی جامعه زنان در خصوص فروش صنایع دستی اقدام گردید. جهت بسترسازی برای جذب گردشگر تبدیل و تجهیز حداقل یک خانه قدیمی به بوم کلبه به خانوار داوطلب انجام شد. و در نهایت از نمونه های موفق اقامتگاه بوم گردی بازدید به عمل آمد

اعتبارات خرد سبز، معیشت پایدار، گردشگری پایدار، برنامه حفاظت و توسعه پایدار زاگرس مرکزی