زهره نظامی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری دانشگاه تهران
مهران طاهر پور کلانتری - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه یزد

اولین کار در برنامه ریزی برای سکونتگاه های غیر رسمی شناخت عوامل ایجاد کننده این سکونتگاه ها می باشد. پس از اینکه سابقه سکونتگاه های غیر رسمی در دنیا و ایران چگونه بوده و چه روش هایی برای مقابله با آن مورد بررسی و استفاده قرار گرفته است. می توان گفت اولین اقدام برعلیه این سکونتگاه ها نادیده گرفتن بوده که برگرفته از دیدگاه لیبرالیستی می باشد. جدیدترین طرز برخورد، توانمندسازی سکونتگاه های غیر رسمی است، که تا به حال بهترین و کارا ترین روش در مواجه با این معضل شهری بوده است در اکثریت رویکردهای مداخله در حاشیه نشینی می توان گفت مهم ترین مبحث مورد بررسی بعد کالبدی است. تا آنجا که می توان بیان کرد برخی از این روش های مداخله تنها به بعد کالبدی این سکونتگاه ها نیز پرداخته اند مانند رویکرد حذف که صورت مسیله یا همان بعد کالبدی این سکونتگاه ها را از بین برده است. علی ایحال بررسی و بها دادن به بعد کالبدی که در برگیرنده مسکن به عنوان مهمترین بخش در سکونتگاه های غیر رسمی است و همچنین زیرساخت ها و مکان بنا شدن این سازه ها می باشد باید به طور قطع و یقین مورد بررسی و برنامه ریزی قرار بگیرد. ما در این تحقیق بدلیل گستردگی مسیله کالبدی به مبحث مسکن می پردازیم و در اخر به ارایه راه های کالبدی و ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی می پردازیم.

سکونتگاه های غیر رسمی، بررسی تجارب جهانی، ابعاد کالبدی حاشیه نشینی، مسکن