سمانه سلطانی سلطانی پور - دانشجوی دکترا علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
احسان رحیم زاده - دانشجوی دکترا علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

این پژوهش با موضوع تحلیل محتوای اخبار و شایعه های تکذیب شده در روزنامه ها، خبرگزاری ها و سایت های اینترنتی ایران در آستانه برگزاری انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و با توجه به اهمیت اطلاع رسانی صحیح و دقیق در ایام انتخابات انجام شد.هدف این پژوهش، شناخت ماهیت اخبار و شایعه هایی است که آرامش روانی مخاطبان رسانه ها را بر هم می ریزند. طرح پژوهش از نوع توصیفی (اکتشافی) است و حجم نمونه مورد بررسی 188 خبر تکذیب شده در رسانه های مکتوب و آنلاین (روزنامه ها، خبرگزاری ها و سایت های خبری) است که در فاصله زمانی اول بهمن 94 تا 31 فروردین 95 منتشر شده اند. این اخبار به روش تحلیل محتوا و پس از تعیین مقوله های مورد بررسی و دستورالعمل مناسب توسط کدگذاران، کدگذاری شدند. بنابراین ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه معکوس بود و کدگذاران بر اساس تیتر ، لید و بدنه هر خبر اطلاعات لازم را ثبت کردند. نتایج تحقیق نشان می دهد، خبرنگاران در مقایسه با چهره های خبری (سیاستمداران، ورزشکاران، هنرمندان و...)تلاش بیشتری برای تکذیب شایعات داشته اند. با توجه به آنکه این تحقیق در آستانه انتخابات دهمین دوره مجلس انجام شده، اخبار سیاسی با 80 مورد (42.6 درصد) بیشترین سهم اخبار تکذیب شده را به خود اختصاص داده اند.

شایعه، تکذیب،رسانه، شبکه های اجتماعی، شایعه پراکنی