فاطمه کارگر بداف - کارشناسی ارشد پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه شیراز
علی نیازی - عضو هیات علمی پژوهشکده زیست فناوری دانشگاه شیراز
مسعود فخرفشانی - عضو هیات علمی بخش زیست فناوری دانشگاه جهرم
خلیل ملک زاده - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه ولیعصر رفسنجان

با توجه به افزایش مسیله شوری خاک، بدیهی است که مطالعات در زمینهی تولید گیاهان مقاوم به تنش شوری و شناخت مکانیزمهای مهم و موثر برای مقابله با این مشکل، ضروری است. تحقیقات نشان داده است که غلظتهای بالای NaCl رشد ریشه و ساقه را به شدت کاهش میدهد. تنش شوری، مکانیزمهایی از قبیل بالا بودن فعالیت پمپ H+ را فعال میکند که در نهایت منجر به تغییر در بیان ژنها در جهت افزایش تحمل به تنش شوری ایجاد شده می باشد که این روند، بخشی از مکانیسم های اثر بخش در تحمل و مقاومت به شوری میباشد. در این راستا پمپ v-H+ATPase که در تونوپلاست قرار دارد، فعالیت میکند و انرژی ATP مورد نیاز آنتی پورترهای مستقر در تونوپلاست را فراهم میکند. این روند، احتمالا یکی از مکانیسمهای موثر برای حفظ هومیوستازی گیاه و زنده ماندن آن در شرایط تنش شوری میباشد. به دلیل اهمیت غذایی جو Hordeum vulgare L و تنش شوری، در این پژوهش میزان بیان ژن VHA-A (زیرواحد A پمپ v-H+ATPase)با استفاده از تکنیک Realtime RT PCR در ارقام ریحان به عنوان رقم حساس و رقم افضل به عنوان رقم متحمل، در بافت ساقه در شرایط تنش( 150 و 300 میلی مولار NaCl) و شاهد و در دو نقطه ی زمانی 6 ساعت و 48 ساعت پس از تنش، بررسی شد. نتایج نشان داد که بیان ژن VHA-A با افزایش مدت زمان تنش، در رقم متحمل افزایش و در رقم حساس کاهش یافت. افزایش سطح شوری نیز باعث کاهش بیان ژن VHA-A در هر دو رقم شد.

؛ Hordeum vulgare L ؛ Real time RT PCR ، تنش شوری، پمپ v-H+ATPase ، ژن VHA-A