علی حسنی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، تهران، ایران
مریم حسنی - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

لوبیا یکی از مهمترین گیاهان زراعی است که در اکثر مناطق ایران وجود دارد. سطح زیرکشت این گیاه در نواحی مرکزی و غرب ایران قابل ملاحظه است چرا که عملکرد ژیوتیپ های این نواحی نیز بسیار مطلوب می باشد. در خاک های نواحی که برای اولین بار لوبیا و یا سایر بقولات کشت می شود به منظور تثبیت مقدار کافی از جمعیت نژاد موثر باکتری و بروز آلودگی در ریشه های آنها نیاز به تلقیح بذور با باکتری مناسب انجام می شود. بین ژیوتیپ های لوبیای معمولی تنوع ژنتیکی برای تثبیت بیولوژیکی نیتروژن نیز وجود دارد. به این منظور و با هدف شناسایی صفات موثر بر درصد تثبیت نیتروژن، 60 ژیوتیپ لوبیا در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح آگمنت کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که زمین آزمایش یکنواخت بوده و تفاوت معنی داری بین بلوک ها وجود ندارد. تفاوت معنی دار در بین ژیوتیپ ها حاکی از آن است که وجود تنوع ژنتیکی در ژیوتیپ های مورد بررسی برای تثبیت نیتروژن و سایر صفات است. تجزیه ضرایب همبستگی حاکی از آن بود که صفات عملکرد دانه، همچنین تعداد غلاف در بوته، وزن خشک غلاف در بوته، و نیز وزن صددانه، به علاوه تعداد گره در بوته، نشاندهنده این بود که صفات درصد کل نیتروژن در اندام هوایی هر بوته، تعداد گره در بوته و عملکرد بیولوژیک 91/6% از تغییرات متغیر درصد تثبیت نیتروژن را توجیه می نمایند.