حسین ماهی - آموختهی کارشناسی ارشد
آرش راسخ - دانشیارگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
پرویز شیشه بر - استادگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

نگهداری در سرما یک عامل استرسی بوده و روی پارامترهای مختلف شایستگی حشرات اثر منفی میگذارد. طراحی و تکمیل روشهای نگهداری در سرما برای بیمه کردن مهارکنندههای زیستی تولید شده از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مطالعه جمعیت همسنی از لاروهای سن آخر جمعیتجنسی زنبور (Marshall (fabarum Lysiphlebus ،پارازیتویید شتههای سیاه باقلا (Scopoli fabae Aphis ،(در دو رژیم دمایی نوساندار (انتقال روزانه به مدت دو ساعت به دمای ºC 1±21 (و یا ثابت (بدون انتقال به دمای بالاتر)، در دمای شش درجه سانتیگراد نگهداری و این شتههای پارازیتهدر هر رژیم بعد از یک، دو و یا سه هفته از سرما خارج و به اتاق رشد منتقل شدند. با ظهور حشرات کامل، فاصله زمانی تا ظهور، نرخ ظهور، نسبت جنسی، طول ساق پا، بار تخم و اندازه تخمک آنها تعیین شد. مطابق با نتایج، پس از سه هفته نگهداری در سرما، رژیم دمایی ثابت مناسبتر از نوسانداربود، چرا که علاوه بر افزایش مدت زمان ظهور (هر دو جنس نر و ماده)، نسبت جنسی، طول ساق پا (حشرات نر و ماده) و بار تخم بالاتری را نسبت به رژیم دمایی نوساندار موجب شد. در هفته سوم نگهداری فقط اندازه تخمک حشرات نگهداری شده در رژیم ثابت کمتر از رژیم نوساندار بود. اما در لاروهایی که به مدت دو هفته در سرما نگهداری شدند، صرف نظر از مدت زمان ظهور، رژیم دمایی نوساندار مناسبتر بود چرا که حشرات در این رژیم دمایی نرخ ظهور، نسبت جنسی، طول ساق پا و اندازه تخمک بیشتری نسبت به رژیم دمایی ثابت داشتند.

تولید انبوه، شته سیاه باقلا، نسبت جنسی، نگهداری در سرما