شیما سزاوار - گروه معماری ، پردیس علوم و تحقیقات اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. گروه معماری، واحد اردبیل ،دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
علی جوان فروزنده - گروه معماری، واحد اردبیل ،دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

زیبایی چه از دیدگاه غربی و چه اسلامی، جزو نیازهای عالیهی انسان و همینطور پدیدهایی چند بعدی است که میتواند حواس انسان را در سطوح مختلف خود به فعالیت وادارد. هنر اسلامی و معماری به عنوان یکی از بارزترین نمودهای این هنر، دارای مولفه و ویژگیهای منحصربفردی است که آنرا از سایر هنرها متمایز ساخته و در سطحزیبایی مقدس و جاودانه قرار میدهد. از طرفی معماری دورهی سلجوقیه بواسطه تحول هنر در این دوره یکی از درخشانترین ادوار معماری اسلامی ایرانی میباشد. این - مقاله با طرح سوال علل زیبایی در معماری دورهی سلجوقیه، با استفاده از روشهای مطالعاتیکتابخانهای، اسنادی، تفسیری و تطبیقی سعی نموده است تا با بررسی معماری این دوره از دیدگاه زیباییشناسی به این فرضیه که تزیینات از عوامل اصلی زیباییشناسانه در دوره سلجوقیه است، پاسخ دهد. معماران این دوره پس از دستیابی به الگوی معماری چهارایوانیکه اساس معماری مذهبی، کاروانسراها و... در ایران را تشکیل می- دهد، تمام هم خود را صرف تزیینات در ابنیه کردند. بطوریکه انواع تزیینات آجری، گچبری به حد اعلا و کمال خود رسیدند و تزییناتی مانند کاشیکاری، سنگکاری و مقرنسکاری رواج یافتند.

زیبایی، زیباییشناسی، معماری اسلامی، معماریایرانی، سلجوقیه