داود رشیدی - کارشناس ارشد راه وترابری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان ، اصفهان، ایران
علیرضا باقریه - استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
سیدمهدی ابطحی - دانشیار، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

در نواحى کوهستانى موقعیت مسیر راه، تعیین کننده شیب طولى آن است. مقایسه فنی و اقتصادى شیب هاى طولى مختلف براى تعیین گزینه بهینه، ضرورى است. ازدیاد شیب طولى راه، معمولا مشکلاتی شامل: الف( کاهش سرعت حرکتوسایل نقلیه، به ویژه وسایل نقلیه سنگین در سربالایى ب( کاهش گنجایش راه در سربالایى پ( افزایش آلودگى )صدا و هوا ( در سربالایى ت( لغزش حرکت وسیله نقلیه در شیب در شرایط برف و یخبندان ث( کاهش ایمنى تقاطع هاى واقع درشیب ج( افزایش احتمال تصادف را به همراه دارد. لذا مقدار شیب طولى راه، به تنهایى عامل کنترلکننده طرح نیست، بلکه لازم است که علاوه بر مقدار شیب، طول آن نیز در نظر گرفته شود. طول شیب بر گنجایش، کیفیت خدمت دهى وسرعت حرکت، اثر مى گذارد. در مورد آزادراهها، بزرگراهها و راههاى اصلى جدا شده که حجم ترافیک در سربالایى، لزوم پیشبینى یک خط اضافى را ایجاب میکند، باید مسیر تغییر داده شده و یا از یک خط اضافى در سربالایى استفاده شود.همچنین در مورد راه اصلى دو خطه که ترافیک وسیله نقلیه سنگین زیاد باشد و نتوان طول شیب را کمتر از طول بحرانى اختیار کرد نیز باید از خط اضافى در سربالایى )خط سربالایی( استفاده شود. با توجه به مطالعات میدانی و بررسیهایصورت گرفته نتایج تحلیل توان به ظرفیت و ابعاد هندسی وسایل نقلیه سنگین نشان میدهد که خودروی کشنده هوو ملاک طراحی خطوط اضافه در سربالایی راهها و خودروی ولووFH 460خودروی ملاک طرح در طراحی خروجیهای اضطراری میباشد.

خودروی طرح، خط سربالایی، خروجی اضطراری، کامیون، کشنده