عبدالخالق دهانی - دانشجوی مقطع کارشناسی پیوسته دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید بهشتی مشهد

امروزه گواتی (gvāti) به مراسمی اطلاق می شود که برای درمان بیماران روحی وروانی از روزگاران قدیم در بلوچستان برگزار میشده است. به اعتقاد مردم بلوچ، گاه بادیدر جسم انسان حلول میکند که موجب ایجاد اختلال روحی و روانی در فرد میشود.برای خروج این باد از جسم فرد، مراسمی برگزار میشود که گواتی نام گرفته است. دراین مراسم، از موسیقی بهره گرفته می شود و نی از یایه های اصلی آن به شمار می رود استفاده از موسیقی در گواتی تا حدی است که امروزه از آن به عنوان موسیقی درمانی نیز یاد می شود. با توجه به قراین موجود میتوان گفت که این مراسم در واقع نمودی ازعرفان پیش از اسلام است و با سماع عارفانه ارتباط نزدیکی دارد. گواتی پس از وروداسلام به سرزمین ایران، از رونق افتاد و اکنون بیشتر جنبه درمانی یافته است. در واقع،سعی ما در این نوشتار بر آن بوده است که در ابتدا، این مراسم به اختصار معرفی گرددو سپس با توجه به شواهد موجود، رابطه آن با سماع عارفانه که هر دو نمودی از فرهنگاصیل ایرانی هستند، کشف گردد.

ادبیات، عرفان، سماع، گواتی