امین رحیمی - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک
رضا جمشیدی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک

یکی از سوالاتی که در برخورد با واژگان هر زبانی ذهن انسان را به خود مشغول می کنداین است که ریشه ی این واژگان و وجه تسمیه ی آنها چیست در ادبیات فارسی حداقل دو نوع وجه تسمیه نمود دارد که عبارتند از : وجه تسمیه ی علمی و وجه تسمیه غیرعلمی یا عامیانه. و در مثنوی هر دو نوع این وجه تسمیه ها و نامگذاری ها بازتاب دارد .اما مولانا در برخورد با آنها سه روش و طریقه را در پیش می گیرد که در روش اول وجهتسمیه های دیگران را عینا می پذیرد و تغییری نمی دهد و در روش دوم نامگذاری هاوریشه یابی های دیگران را بی مسمی و بی مناسبت با معانی الفاظ می داند و بدان اعتراضمی کند و در روش سوم ، خود با توجه به ریخت ظاهری و ساختار نوشتاری آنها ، معناینو آورانه و اعجاب انگیزی را ارایه می دهد که فقط هم خاص خود اوست و نشانه ای برنبوغ و استعداد کم نظیر او در نامگذاری و ریشه یابی واژگان.

وجه تسمیه ، نامگذاری ، ریشه یابی ، مثنوی ، مولانا