حامد سرکرده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
سعید رضا خداشناس - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

مسئله نشت در سیستم های توزیع آب شهری هم از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و هم از نظر تاثیرات زیست محیطی مهم می باشد. بنابراین مقابله با آن امری لازم و اجتناب ناپذیر است. هر کشوری دارای شرایط زیست محیطی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و غیره خاص خود می باشد. کشور ما نیز دارای شرایط خاص خود است که در زیر به چند مورد از آن ها اشاره می شود: محدودیت منابع آب های سطحی و زیر زمینی و نیز نزولات جوی در کشورمان. فرسوده بودن سیستم توزیع آب شهری در کشورمان. عدم اطمینان از اجرای صحیح پروژه ها در برخی موارد. شرایط جغرافیایی و آب و هوایی خاص. و مجموعه عوامل دیگری که موجب می شود تفاوت های نشت یابی و کنترل نشت پر رنگ تر شود . به مقوله نشت از دیدگاه دیگری نیز می توان نگریست و آن بحث راهبردی و استراتژیک بودن آب است و این بدان معنی است که در بحث جلوگیری ازهدر رفتن آب، بدلیل ذیقیمت بودن آن هزینه های مالی مطرح نیست و فقط وظیفه ما جلوگیری که از هدر رفتن و تلفات آن است. بنابراین استفاده از روشهای مختلف کنترل نشت بسیار مهم می باشد. استراتژی متداول در کاهش نشت، نشت یابی و تعمیرات برای کاهش نشت می باشد در صورتیکه می توان با انجام تدابیری مدیریتی بدون نیاز به انجام پروژه های گران قیمت نشت یابی، به کنترل نشت اقدام نمود. یکی از این روش ها کنترل و مدیریت فشار شبکه در زمانهای مختلف ساعات شبانه روز است که باعث تغییر میزان نشت می شود. در این مقاله سعی شده است با نگاهی مدیریتی و فنی با توجه به شرایط خاص اقتصادی، جغرافیایی، فرهنگی و غیره کشورمان، به موضوع نشت یابی با استفاده از داده های آماری و کنترل نشت (مبانی تئوریک و راهبردی) در سیستم توزیع آب شهری پرداخته شود.

نشت، شبکه های آب، کمبود آب، نشت یابی، کنترل نشت