محمد صادق عزیزیان - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه یزد
غلامعلی مظفری - استادیار اقلیم شناسی گروه جغرافیای دانشگاه یزد
عباس خانیزاد - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان

خشکسالی همواره به عنوان یکی از پدیده های اقلیمی زیانبار مطرح بوده است و جزء یکی از بلایای طبیعی محسوب می شود.ناگفته پیداست که گندم مهمترین محصول زراعی کشور و استان کردستان محسوب می شود و هرگونه تلاش در راستای تولید حفظ و نگهداری آن اهمیت و جایگاه مهم دارد. تلاش برای مبارزه با آفت درجه یک آن ، کنترل و پیشگیری از خسارت و پیش آگاهی از وضعیت جمعیتی آن نیز از عوامل اساسی در موفقیت اهداف برنامه ریزی مسئولان می باشد. با توجه به اینکه استان کردستان یکی از قطب های تولید گندم کشور محسوب می شود یقینا محصول این استان نیز مثل سایر نقاط گندم خیز کشور از خسارت سن گندم در امان نبوده و هر ساله مقدار زیادی محصول گندم را از بین می برد. این پژوهش در شهرستان سقز انجام پذیرفته و اثرات شرایط خشکسالی - ترسالی بر طغیان آفت ن معمولی گندم طی سال های زراعی 70-69 تا 87-86 مورد بررسی قرار گرفت نتایج نشان می دهد که آفت از نظر طغیان یا کاهش جمعیت شدیدا به شرایط خشکسالی - ترسالی وابسته می باشد، بطوریکه در سال های پر بارش (شرایط ترسالی )جمعیت آفت بور چشمگیری کاهش می یابد، اما در سالهای که شهرستان با کمبود بارش (شرایط خشکسالی) مواجه شده میزان سطح مبارزه با آفت به شدت طغیان کرده و در سطح بسیار بالایی خسارت زا شده است. تحلیل همبستگی بین شرایط خشکسالی - ترسالی با مزان سطح مبارزه با آفت در سطح شهرستان سقز رابطه قوی . معناداری را در سطح آلفای 0/05 با میزان ضریب تبیین نشان داده است.

هوا شناسی کشاورزی،خشکسالی،تر سالی، افت،سن معمولی گندم،سقز