کاوه فرهادی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
مرتضی سالمی قمصری - دانشجوی دکتری تاریخ ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

سخن گفتن درباره اهمیت غذا آنچنان بدیهی است که نیازی به اثبات ندارد . هم زیست شناسان و هم روان شناسان و بیش از آن دانش مردمی این ضرورت مبر مرا احساس کرده است . اما برخی از جوامع و از آن جمله جامعه ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و تاریخی خود و به دلیل کمبود غذا و حتی آب ازسویی و حوادث طبیعی نسبتا فراوان و هجوم های فراوان اقوام بیگانه، در چهار راه حوادثی چندین و چند هزار ساله قرار گرفته است، بنابراین صاحب تجربیاتفراوان و گاه کم نظیری در مسایل مربوط به امنیت و مدیریت غذایی ونگاهداری و ذخیره سازی و پس انداز غذا می باشد که متاسفانه این تجربیات بهسرعت در حال فراموشی اند.در اغلب مناطق ایران، چه کوهستان هایی که آب دارند، خاک ندارند . و چهدشت هایی که خاک دارند آب ندارند . در ضمن وفور گیاهان، محصولاتزراعی، باغی و دامی به ماه هایی از سال محدود و قابل تکرار نبوده است . ازسویی دیگر آفات خطرناکی همچون ملخ، سن، رنگ، خشکسالی، سرماهاینابهنگام، سیل و تگرگ از بلاها و ناامنی های طبیعی و بدتر از آن بلا ها وناامنی های اجتماعی و از آن جمله هجوم های خارجی که تاریخ کشور ما یکی ازرکورددارهای جهانی آن محسوب می شود سبب شده است که مردم ایران درطی چند هزار سال یکجانشینی در این شرایط ویژه، تجربیات فراوانی رااندوخته و برای روز مبادا و قحط سالی ها و خشکسالی ها و بدبیاری ها،راهکارهای گوناگون را ابداع کنند؛ که حتی توانستند فاسد شدنی ترینخوراکی ها همچون شیر - را از یک هفته تا یکی دو سال نگاهداری کنند .همچنین است نگاهداری سبزی، گوشت و میوه های تازه.این مقاله مقدمه ای است بر کاری بزرگ در باره شیوه های سنتی نگاهداریو پس انداز مواد غذایی و راه های سنتی مقابله با قحط سالی ها که اجداد مابرای هزاران سال از آن بهره می برده اند. این نوشتار بر آن است که تا بیش از ایندیر نشده بخشی از آخرین تجربیات پیرمردان و پیرزنان ایلی، روستایی وداستان هایی را که از اجدادشان دربا ره قحط سالی ها و شیوه های مقاومت دربرابر آن و شیوه های نگهداری و پس انداز مواد خوراکی و راه های مدیریت رژیمغذایی در شرایط کمیابی شنیده یا خود به کار برده اند را ثبت و ضبط نمایند .از یافته های این مقاله می توان به ترسیم نمودار اولیه طبقه بندی خوراک درفرهنگ ایران اشاره کر

مدیریت غذایی، نگاهداری و ذخیره سازی، خشکسالی وقحط سالی، خوراک، دانش بومی