فرشته نسیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه
کامران زینالزاده - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه
سینا بشارت - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه

بررسی نحوه ی توزیع رطوبت در خاک، یکی از مسایل مهم تحقیقاتی برای برآورد میزان آب مصرفی و طراحی سیستم های آبیاری در کشاورزی میباشد. هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر بافت و لایه بندی خاک در انتقال رطوبت در خاک می باشد. بدین منظور از سه ستون خاک با قطر 31/5 و ارتفاع 105 سانتیمتر استفاده گردید. هر ستون شامل 3 لایه با بافت سبک (شن لومی)، متوسط (لوم شنی-رسی) و سنگین (لوم رسی) با ارتفاع یکسان 25 سانتیمتر و ترتیب لایه بندی مختلف بود. مرز بالای ستونها بصورت ارتفاع ثابت 5 سانتیمتری در طول آزمایش بود. مرز پایین ستون ها نیز در شرایط زه کشی آزاد قرار داشت. تغییرات زمانی رطوبت توسط پروفیل پروب (PR2) در مرکز هر ستون خاک در طول آزمایش و برای اعماق مختلف اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد در ستونی که لایه ی ریزبافت (لوم رسی) برروی لایه ی متوسط بافت (لوم شنی-رسی) قرار دارد، تغییر محسوسی در شکل منحنی پیشروی جبهه رطوبتی رخ داد و زمان رسیدن جبهه به انتهای ستون افزایش یافت. در مقابل، زمانیکه لایه ی درشت بافت مابین دو لایهی متوسط و ریز بافت قرار داشت، زمان پیشروی جبهه ی رطوبتی به شدت کاهش یافت.

خاک لایه دار، پروفیل پروب (PR2)، توزیع رطوبت، ستون خاک