مهدی خیراندیش - دانشیار مدیریت آموزشی، عضو هییت علمی دانشگاه هوایی شهید ستاری
حسن دولتی - استادیار مدیریت آموزشی، عضو هییت علمی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره) نوشهر
سپیده قمی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی

غلبه بر پیچیدگی های روزافزون محیطی مستلزم خلق راهبردهای نوین در نظام آموزش عالی جهت توسعه سرمایه انسانی است. بر این اساس هدف از انجام این پژوهش، تبیین راهبردهای توسعه سرمایه انسانی در نظام آموزش عالی بود. این پژوهش به روش آمیخته انجام شد که در بخش کیفی 10 نفر از اعضای هییت علمی آموزشی دانشگاه های استان مازندران در خرداد سال 1395 به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. و ابزار گرد آوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختار یافته و انفرادی استفاده شد. در گام بعد برای تایید کمی یافته ها، راهبردها در قالب پرسشنامه ای بین 384 نفر از اساتید هیات علمی سراسر کشور به صورت نمونه گیری در دسترس و الکترونیکی توزیع، گردآوری و تحلیل گردید. براساس تحلیل متن مصاحبه ها مجموعه ای از مضامین اولیه مشتمل بر راهبردهای آموزشی، پژوهشی و گفتمان سازی طی فرایند تلفیق موردها به عنوان راهبردهای توسعه سرمایه انسانی در نظام آموزش عالی استخراج شدند. همچنین، راهبردهای آموزشی، پژوهشی و گفتمان سازی به ترتیب بیشترین همبستگی را با متغیر راهبردهای توسعه سرمایه انسانی در آموزش عالی مربوطه دارند. 

سرمایه انسانی، گفتمان سازی، راهبرد آموزشی، راهبرد پژوهشی