عاطفه شاهمحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیک، دانشگاه زنجان
جمال عسگری - دانشجوی دکتری تخصصی ژیوفیزیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

در این مقاله از داده های 22 ایستگاه GPS واقع در منطقه آذربایجان جهت بررسی پیش نشانگری تغییرات محتوای الکترون کلی یونسفر (TEC) در زمین لرزه های بزرگ استفاده شده است. بدین منظور مشاهدات 12 روز از ماه آگوست سال 2012 میلادی که دو زمین لرزه به بزرگای گشتاوری 6/5 و 6/3 در این منطقه رخ داده، جهت بررسی تغییرات یونسفر انتخاب شده است. از روش نرم سازی مشاهدات کد با مشاهدات فاز جهت محاسبه مقدار محتوای الکترون کلی در راستای مایل (STEC) استفاده شده و سپس با کمک تابع تصویر مطلوب مقدار STEC به راستای زنیت (VTEC) تبدیل شده است. همچنین جهت بررسی صحت نتایج بدست آمده از GPS، خروجی های شبکه جهانی IGS و نیز مدل مرجع بین المللی 2012 (IRI2012) مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل نشاندهنده یک کاهش تدریجی در مقدار TEC حدود 5 روز قبل از وقوع زمین لرزه می باشد. این کاهش تدریجی برابر با تغییر TECU3 شده است. همچنین این کاهش تا چند روز پس از زمین لرزه نیز ادامه پیدا کرده است.

زمین لرزه، پیش نشانگر، GPS, TEC، یونسفر