حسین ملک محمد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی حمل و نقل ریلی، دانشگاه علم و صنعت ایران
محسن پورسیدآقایی - هییت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران و مدیرعامل سابق شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران
نیما مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد سیستم های اقتصادی اجتماعی، دانشگاه صنعتی شریف، تهران

گسترش آلودگی های زیست محیطی ایجاد شده در سطح جهان توسط وسایط حمل و نقل، یکی از دغدغه های آینده وحال بشر می باشد و بهره گیری بهینه از این وسایط یکی از می باشد تا با پاسخ گویی حجم بیشتری از تقاضا، آلودگی های زیست محیطی کمتری داشته باشد. راه آهن به دلیل ایجاد آلودگی کمتر در آب، هوا، زمین و خاک ) به دلیل حجم مصرف سوخت کمتر و سطح اشغال زمین کمتر ( و به دلیل ظرفیت بالای جابجایی بار و مسافر یکی از راهکارهای بهبود این گسترش آلودگی های زیست محیطی است. امروزه در کشورهای پیشرفته، توسعه زیرساخت های حمل و نقل ریلی و بهبود برنامه ریزی های این صنعت به سرعت رو به رشد است. به صورت ساده می توان حرکت قطار بین ایستگاه ها را متشکل از سه جزء اصلی دانست اولین جزء آن شتاب گیری قطار از حالت سکون می باشد. دومین جزء حرکت قطار با سرعت ثابت و با حداکثر سرعت مجاز بوده و سومین جزء آن گرفتن ترمز و آماده شدن قطار برای توقف در ایستگاه است. در جزء اول مصرف سوخت بیشتری را برای شتاب گیری قطار و رسیدن به سرعت ثابت مجاز خواهیم داشت و همچنین در جزء سوم ) ترمز گرفتن ( یکی از این راهکارها برای آلودگی های کمتر زیست محیطی ناشی از حمل و نقل ریلی، برنامه ریزی حرکت قطارها به صورتی است که توقفات خود را کاهش دهد. در این مقاله ابتدا به آلودگی های زیست محیطی پرداخته و سپس به مطالعه موردی چند پیشنهاد برای بهبود آلودگی های زیست محیطی می پردازیم.

حمل و نقل ریلی 1، برنامه ریزی قطار 2، رویکرد توقف – پرش 3 ، آلایندگی زیست محیطی 4، مصرف سوخت