محبوبه شاکری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته خاکشناسی دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا کریمی - استاد گروه خاکشناسی دانشگاه فردوسی مشهد
غلام حسین حق نیا - استاد گروه خاکشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

خاکها بر اساس منشا مواد مادری به دو گروه خاک های درجا و انتقال یافته یا رسوبی تقسیم می شوند. خاک های درجا از هوادیدگی درجای سنگ ها و خاک های انتقال یافته بر روی موادی منتقل شده توسط باد، آب یا یخچال ها تشکیل می شوند (فتیوس، 2004). سنگ های آذرین (درونی و بیرونی)، رسوبی و دگرگونی سه گروه اصلی مواد مادری هستند که اگر به صورت درجا هوادیده شوند باعث تشکیل خاکهای درجا میشوند. بیشتر مطالعات انجام شده درباره ی خاکهای درجا، بر خاک های تشکیل شده از مواد مادری آذرین تمرکز پیدا کرده اند (کوییمان و همکاران، 2005؛ اولیولیف، 2002 ؛ لومب، 1961). خصوصیات و ترکیب شیمیایی ماده مادری نقش مهمی در تعیین مشخصات خاک، به خصوص در مراحل اولیه تشکیل خاک، ایفا می کند. خاک های تشکیل شده روی مواد مادری متفاوت به دلیل اختلاف کانی های موجود در ساختار سنگ ها و اختلاف مقاومت آنها مشخصات فیزیکی، شیمیایی و مینرالوژیکی متفاوت خواهند داشت (بویل و همکاران، 2003). افیولیت، نام عمومی برای مجموعه ای سنگ ها اولترابازیک است که از پوسته اقیانوسی منشا می گیرند. پهنه های افیولیتی سطح کمی از قاره ها را پوشانده اند. بیشتر مطالعات انجام شده بر روی این نوع از مواد مادری در مناطق مرطوب بوده است. در ایران نواحی افیولیتی محدود هستند و اطلاعات از خاک های تشکیل شده بر روی آنها اندک است. هدف از این مطالعه بررسی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی خاکهای تشکیل شده در ناحیه افیولیتی سبزوار بود.