سعید اخوانی - کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه مازندران.
فتانه محمودی - دانشیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران

آیکونولوژی یکی از روشهای نقد هنری است که توسط اروین پانوفسکی مورخ هنری آلمانی در نیمهی نخست قرن بیستم مطرحشده است. این روش برای تحلیل تصاویر و آثار هنری تجسمی و همچنین به مثابه ی رویکردی در نقد و پژوهشهای علمی که موضوع آنها هنرهای تجسمی است بکار گرفته میشود. آیکونولوژی در پژوهشهای انجام گرفته تابه حال، معطوف به نظام نشانه شناسی تصویری بوده و سازگاری آن با متون ادبی موردتوجه قرار نگرفته است. با توجه به تمایزهای جدید میان اثرومتن که منجر به گسترش جهان متن، از نوشتار تا تصویر میشود. این پژوهش بر آن است که انطباق روش آیکونولوژی را با نقد متون ادبی نشان داده و روش آیکونولوژی را بهعنوان روش نقد آثار ادبی به کار گیرد. درنهایت، با این روش، بیتی از حافظ موردبررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت. نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که مولفههای روش نقد آیکونولوژی، امکان معادلیابی در متون ادبی را در ساختار خود دارا است و میتواند بهعنوان روشی جدید، نظاممند، منسجم و پویا در نقد ادبی به کار گرفته شود

اروین پانوفسکی؛ آیکونولوژی؛ نقد ادبی؛ تاویل؛ معنای جدید متن؛ لایه های معنایی؛ حافظ