سیدابوالفضل خاتمی کاوردی - دانشجو کارشناسی پرستاری، مرکز تحقیقات دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی قم، ایران
فاطمه پاشایی ثابت - استادیارپرستاری، دانشکده پرستاری ، دانشگاه علوم پزشکی قم، ایران

مقدمه : از آنجایی که خانواده های دارای کودکان معلول مشکلاتی در روند زندگیشان ایجاد می شود و آنها را دچار مشکلاتاقتصادی، اجتماعی، روانی و معنوی میکند و از طرفی عدم رسیدگی کامل به این کودکان می تواند عوارض ناشی از اختلال را درآنان بیشتر کند و در آینده بیمار را از اقتصاد جامعه دور کند، از این رو توانبخشی کودکان معلول باید صورت گیرد تا ازمشکلات اقتصادی جامعه و عوارض بیماری پیشگیری کنیم و آسیب های وارده به خانواده های این کودکان را تقلیل دهیم.لذا، هدف از این مطالعه، بررسی نقش پرستار بهداشت جامعه در توانبخشی خانواده محور در ارتقا کیفیت زندگی کودکانمعلول می باشد. روش کار: برای یافتن مطالعات مرتبط با این موضوع، از پایگاه اطلاعاتی، google scholar استفاده شد و جستجوی مقالات فارسی از سال 1387 تا 1395 و مقالات انگلیسی از سال 1985 تا 1993 با استفاده از کلیدواژه ها انجام شد.یافته ها: وجود کودک عقب مانده ذهنی بر وضعیت اجتماعی و عاطفی خانواده اثرگذار است. این خانواده ها به دلایلرسیدگی به کودک معلول و خجالت از وجود کودک معلول، روابط اجتماعی خود را با دیگران کاهش میدهند یا قطع می کنند.والدین کودکان عقب مانده ذهنی فشار روانی و عاطفی بیشتری را نسبت به والدین کودکان عادی تجربه میکنند و دچاراضطراب، خستگی عاطفی، پرخاشگری و غم مزمن شوند. هرچه مادران دارای فرزندان معلول در برخورد با شرایطی که در آنقرار گرفته اند آنرا به صورت مثبت ارزیابی و تفسیر کنند، قادرند به طور موثرتری با محیط پیرامون خود ارتباط برقرار کنند.بحث نتیجه گیری: با اجرای طرح توانبخشی مبتنی بر جامعه و آموزش به معلولان ذهنی تا حدی میتوان مشکلات آنها راکاهش داده و امکان رشد آنها را در جهت خودگردانی بیشتر و کسب مهارتهای زیستی فراهم کرد. پیشنهاد می شود به خانوادههای دارای کودکان معلول مشاوره روانشناسی داده شود تا فشارهای روانی و عاطفی کمتری را متحمل شوند و این خانواده هادر صورت نیاز باید از حمایتهای اجتماعی مثل کمک هزینه بهزیستی، پوشش کامل بیمه و ایجاد شغل مناسب مخصوصا برایپدر خانواده برخوردار شوند که همه این موارد مستلزم همت اجتماعی است.

پرستار بهداشت جامعه، توانبخشی، کودکان معلول، بهبود کیفیت زندگی، خانواده کودکان معلول