مهین نسترن - دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان
رسول بیدرام - استادیار گروه اقتصاد و کارآفرینی هنر، دانشگاه هنر اصفهان
هاجر ناصری اصفهانی - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان

سیر تحول رویکردهای مرمت و حفاظت شهری از بازسازی تا نوسازی شهری، امروزه به بازآفرینی شهری رسیده است. رویکرد بازآفرینی با نگاه جامع نگر به شهر، سعی در توسعه درونی با همه توان شهر دارد؛ در این راستا فرهنگ و استفاده از سرمایه فرهنگی به عنوان محملی برای بازآفرینی شهری موجب منحصر به فرد کردن شهرها با هویت مستقل و قابل رقابت میشود. از سوی دیگر مفهوم اقتصاد شهر خلاق، متکی بر دانش، هنر و فرهنگ است که توانایی توسعه اقتصاد شهر در رویکرد باز آفرینی فرهنگ مبنا را دارد. شبکه شهرهای خلاق یونسکو که با هدف کمک به بازیابی پتانسیلهای اقتصادی، اجتماعی و صنایع خلاق فرهنگی شکل گرفتهاند در دههی اخیر به موفقیت های قابل توجهی دست یافتهاند. از این رو در این پژوهش سعی بر آن شده است که با تدقیق راهبردهای استفاده شده در شبکه شهرهای خلاق یونسکو، مجموعه راهبردهای موفقی در راستای بازآفرینی شهری استخراج شود. در پی این هدف بر اساس روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و بر پایه گردآوری دادههای اسنادی و کتابخانهای، تجارب و راهبردهای 115 شهر خلاق یونسکو بررسی شد. نتایج حاکی از آن بود که اهم راهبردهای شهرهای خلاق یونسکو در بازآرایی اقتصادی- اجتماعی شهر عبارتند از: سرمایهگذاری بر روی مزیت نسبی هنری، فرهنگی و دانشی شهر و ایجاد بازار هنر و فرهنگ، شناسایی توانمندیهای شهر با برگزاری جشنوارهها و رویدادهای معتبر بین المللی و بهرهمندی از انواع سرمایههای نمادین شهر، استفاده از هنر و فرهنگ در جهت اصلاح و انسجام اجتماعی و افزایش سرمایه اجتماعی، بهرهمندی از ظرفیتهای آموزشی و علمی برای ترویج هنر و بازار آن.

بازآفرینی فرهنگ مبنا، شبکه شهرهای خلاق یونسکو، اقتصاد خلاق، صنایع فرهنگی