وحید رحمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بیمارستان دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران
ساناز لیتکوهی - مدیر گروه معماری و شهرسازی دانشگاه پیام نورتهران

با توجه به اینکه کشور ما ایران از لحاظ پهنه بندی خطرات طبیعی و نیز تهدیدات خارجی با توجه به موقعیت سوق الجیشی کشور و سیاست های فرامرزی در وضعیت خطرزایی قرار دارد، سیاست گذاری های لازم جهت مواقع بروز بحران های احتمالی ضرورتی انکار ناپذیر است که لازمه آن پیش بینی، برنامه ریزی و مهیا کردن زیرساخت های لازم پیش از بروز بحران می باشد که در حیطه کلی پدافند غیر عامل مورد بحث و تدقیق قرار می گیرد. یکی از بروزترین و مهمترین حوزه هایی که متاسفانه در کشور ماکمتر به آن پرداخته شده است، حوزه پدافند غیرعامل زیستی است که مسیولیت حفظ جان انسان ها و صیانت از سرمایه انسانی کشور در برابرتهدیدات انسان ساز، مراقبت و درمان افراد مبتلا در اثر حملات بیوتروریسم و یا بیماری های درحال ظهور و نیزکنترل انتشار بیماری واگیر دار و تقویت توانمندی های تخصصی از جمله قدرت تشخیص و درمان را دارا می باشد. لازمه استفاده از چنین امکانی طراحی بخشی متناسب با این کارکرد تحت عنوان بخش مراقبت و کنترل زیستی در بیمارستان می باشد که این مقاله الزامات این بخش را از لحاظ طراحی معماری ، تاسیسات مکانیکی و الکتریکی ، تجهیزات فردی و بالینی بر اساس توصیه های سازمان بهداشت جهانی، استاندارد های موجود و تجارب جهانی را ارایه خواهد داد. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و با مطالعات موردی با هدف بررسی در مورد زمینه های مفهومی و عملیاتی طراحی بخش مراقبت و کنترل زیستی شکل گرفته و این موضوع با تمرکز بر چند پروژه بخش مراقبت و کنترل زیستی در بیمارستان های دنیا به عنوان نمونه موردی،به مشخصات فیزیکی ، طراحی ، تاسیساتی و تجهیزاتی این بخش ها پرداخته شده است . در نهایت نیاز های این بخش در راستای عکس العمل سریع در خصوص حفاظت افراد و خدمات بالینی، آزمایشگاهی و کنترلی در راستای کنترل انتشار بیماری مشخص گردیده و راهکارهایی نظیرکاهش آسیب پذیری ها ، تسهیل مدیریت بحران های زیستی ، استمرار خدمات ضروری، ارتقاء آستانه پایداری مردم و ایجاد جامعه آماده در برابر تهدیدات زیستی و حوادث آزمایشگاهی و یا بیماری های درحال ظهور به عنوان نتایج کلی حاصل از این تحقیق می توان اشاره کرد.

پدافند غیرعامل زیستی، تهدیدات زیستی، سطح 3 ایمنی زیستی، مراقبت و کنترل زیستی