هانیه جاودانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، گرایش معماری، پردیس علوم و تحقیقات فارس، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
شهرزاد شهریاری - هییت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، گروه معماری، مرودشت، ایران.

سالخوردگی جمعیت و رشد شهرنشینی، دو قله موفقیت وتوسعه یافتگی بشر در طی قرن گذشته هستند. این دو همچنین چالش های بزرگ برای قرن حاضر به شمار می روند. در پی افزایش جمعیت سالمند و رشد شهرنشینی در جهان و ذی نفع بودن تمام جمعیت از سلامت و استقلال سالمندان، توجه پژوهشگران علوم محیطی و طراحان به نیازهای ویژه این گروه و طراحی فضاهای کالبدی مخصوص و مناسب سازی شده برای ایشان، با استفاده از اصول طراحی باغ سراهای شفابخش می توان سطح کیفی زندگی سالمندان دست یافت. روش تحقیقی که در این مقاله استفاده شده، روش اسنادی، مطالعات کتابخانه ای ( از طریق اطلاعات مکتوب، اسناد وگزارش های موجود ) و استفاده از روش توصیفی تحلیلی ( تحلیل محتوا ) می باشد. سعی نگارنده در این مقاله بر آن بوده است تا با بیان اصول باغ های درمانی از جمله باغ های شفابخش به بررسی تاثیر آن بر سلامت روحی سالمندان بپردازد. در این کار ابتدا تاثیر پذیری انسان از محیط و نقش محیط بر انسان و روند مثبت آن مورد بررسی قرار گرفته و سپس اصول و ویژگی های باغ های شفابخش و تجارب موجود در این زمینه به عنوان راه حلی برای طراحی مورد مطالعه قرار گرفته است. در مرحله بعد با نگرشی به انواع باغ های درمانی به بیان تاثیر آنها بر سلامت روحی سالمندان اشاره شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که با استفاده از عناصر و فاکتورهای باغ های شفابخش همچون تقویت حواس پنجگانه، از طریق بکارگیری گیاهان دارویی، فراهم آوردن تنوعی از اشکال، بافت ها، جاذبه های فصلی و رنگ می توان باعث فراهم آوردن محیطی مطلوب و خوشایند برای ایجاد تاثیرات توان بخشی همچون بهبود سلامت روحی برای سالمندان ایجاد نمود.

باغ سرای شفا بخش، سلامت روحی، سالمندان