سهیلا پویان - دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
محمدرضا اختصاصی - استاددانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
محمد زارع - استادیاردانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
عاطفه جبالی - دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

رخداد گردوغبار یکی از مهم ترین پدیده های جوی مخرب در مناطق خشک و نیمه خشک است. به طوری که، شناخت ویژگی های این پدیده از نظر فراوانی، مکان و زمان رخداد، ضروری و دارای اهمیت است. این پژوهش، به منظور تعیین عوامل موثر بر ایجاد و تشدید پدیده گردوغبار و دست یابی به راهکارهای مناسب جهت کاهش معضلات محیط زیستی ناشی از آن، با تکیه بر جمع آوری اطلاعات و تکمیل پرسشنامه در ده شهرستان استان یزد انجام و در مجموع بالغ بر 300 پرسشنامه توسط خبرگان تکمیل و اطلاعات آن ها استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که به طور معمول بیشتر طوفان های گردوغبار در استان یزد در فصل بهار و در ساعات 15 الی 18 به بیشترین حد می رسد. کاهش دید افقی در شدیدترین طوفان های گردوغبار استان یزد بین 10 تا 100 متر از بیشترین فراوانی برخوردار و جهت اصلی طوفان های گردوغبار در استان غرب و جنوب غرب است. همچنین تاثیر صنایع به خصوص معادن شن و ماسه، تغییرات کاربری اراضی، زمین های بایر و رهاشده، خشکسالی های مکرر و کاهش پوشش گیاهی مهم ترین عوامل تشدید کننده طوفان های گردو غبار در استان یزد می باشند. با استفاده از نتایج به دست آمده، واحدهای برنامه ریزی و اجرایی بهتر قادر خواهند بود که در جهت کاهش معضلات محیط زیستی هر منطقه، برنامه های خود را طراحی و به اجرا درآورند.

استان یزد؛ تغییرات کاربری؛ طوفان گردوغبار؛ معادن شن و ماسه؛ مناطق خشک