محمدبهزاد امیری - استادیار مجتمع آموزش عالی گناباد
پرویز رضوانی مقدم - استاددانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محسن جهان - دانشیاردانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی اثر اصلاح کننده های خاک و کودهای بیولوژیک مختلف بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد گیاه دارویی گاوزبان ایرانی هEchium amoenumل، آزمایشی در سالهای زراعی 1390-92 دانشگاه فردوسی مشهد در به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شدتیمارهای آزمایش شامل هفت نوع اصلاح کننده ی خاک و کود بیولوژیک مختلف از جمله:اسید هیومیک، اسید فولویک، نیتروکسین حاوی باکتریهای Azotobacter spp.یو Azospirillum spp.ل، بیوفسفر حاوی باکتریهای Bacillus sp.وPseudomonas sp.ل، بیوسولفور .Thiobacillus sppل، میکوریزا هGlomus mosseaeل، و میکوریزا Glomus intraradicesوعدم استفاده از کود به عنوان تیمار شاهد بودندنتایج آزمایش نشان داد که هر دو گونه میکوریزای مورد مطالعه منجر به افزایش عملکرد گل در مقایسه با شاهد شدند، به طوریکه عملکرد گل در تیمارهای Glomus mosseaeیو Glomus intraradicesی به ترتیب من24و11درصد بیشتر از شاهد بود تمامی نهادههای اکولوژیک مورد مطالعه سبب افزایش تعداد چرخه ی گل در بوته در مقایسه با شاهد شدند، ولی اثر کود بیولوژیک بیوفسفر از این نظر به طور بارزتری نمایان شد، به طوریکه تعداد چرخه ی گل در بوته از 342چرخه در بوته های تحت تیمار شاهد به 1322 چرخه در گیاهان تحت تیمار بیوفسفر افزایش یافت بیشترین مقدار عملکرد دانه، عملکرد مادهی خشک، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در بوته در تیمار اسید هیومیک مشاهده شد، به طوریکه در نتیجه ی کاربرد اسید هیومیک عملکرد دانه، عملکرد ماده ی خشک، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در بوته بهترتیب82و66و63و66درصد نسبت به شاهد افزایش یافتند

اسید هیومیک، بیوفسفر، گیاه دارویی، میکوریزا، نهاده اکولوژیک