حمزه اسفندیاری بیات - استادیارگروه حقوق جزا و جرمشناسی دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی شیراز
حسن شفیعی - دانشجوی دکترای تخصصی حقوق کیفری و جرم شناسی

متهم فردی است که فاعل جرم تلقی شده ولی هنوز انتساب جرم به وی ثابت نگردیده است و خواه ناخواه و یا روا یا ناروا، اتهام یا اتهاماتی به او نسبت داده شده است. وظیفه نظام قضایی این است که در چنین حالتی هم به حفظ حقوق فردی و هم حقوق اجتماعی بپردازد. از آنجا که انسان موجودی است زنده به همراه حق لذا باید حقوق او نیز رعایت گردد و خصوصا0 اگر به خاطر مسایلی، در شرایطی ویژه قرار گرفته و متهم به ارتکاب جرم یا جرایمی گردد اینجاست که نیاز به قوانینی احساس می شود که به خوبی بتواند حقوق متهم را تضمین کند. سوالی که در رابطه با حقوق دفاعی متهم مطرح است این است که مهمترین مصادیق حقوق دفاعی متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی در دیوان کیفری بین المللی کدام است مبانی حقوق دفاعی متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی چیست متهم در مرحله تعقیب و تحقیقات مقدماتی در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی از حقوق دفاعی ازجمله حق سکوت، حق برخورداری از وکیل، حق برخورداری از مترجم، حق آگاهی از اتهامات و... برخوردار است؛ که در این مقاله با موضوع بررسی حقوق دفاعی متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و با روش توصیفی که برای جمعآوری اطلاعات مورد نیاز پژوهش از شیوه کتابخانه ای استفاده شده است، و برای یافتن پاسخ این سوالات به تجزیه و تحلیل مسایل پرداخته ایم. حقوق دفاعی متهم امروزه به عنوان یکی از اصول مهم در محاکمه منصفانه، در اسناد بین المللی و منطقه ای و همچنین قوانین و مقررات کشورها مطرح و مورد حمایت واقع می گیرد. این حقوق در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی نیز مورد توجه قرار گرفته است.

حقوق دفاعی، متهم، تحقیقات مقدماتی، دیوان کیفری بین االمللی